నిర్వచనం: రెండు జతల ఎదురెదురు భుజాలు సమాంతరంగా ఉండే చతుర్భుజాన్ని సమాంతర చతుర్భుజం అంటారు.
పై చతుర్భుజంలో కాబట్టి చతుర్భుజం ABCD సమాంతర చతుర్భుజం అవుతుంది.
సమాంతర చతుర్భుజంలో భుజాలు:
సమాంతర చతుర్భుజంలో ఎదురెదురు భుజాలు సమానంగా ఉంటాయి.
సమాంతర చతుర్భుజంలో కోణాలు:
సమాంతర చతుర్భుజంలో ఎదురెదురు కోణాలు సమానం.
ముఖ్య గమనిక: సమాంతర చతుర్భుజంలో ఆసన్న కోణాల మొత్తం ఎల్లప్పుడూ 1800 కు సమానం.
(లేదా)
సమాంతర చతుర్భుజంలో ఆసన్న కోణాలు సంపూరకాలు
సమాంతర చతుర్భుజంలో కర్ణాలు:
సమాంతర చతుర్భుజంలో ప్రతి కర్ణం చతుర్భుజాన్ని రెండు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజిస్తుంది.
సమాంతర చతుర్భుజంలో కర్ణాలు పరస్పరం సమద్విఖండన చేసుకుంటాయి.AO = OC; OB = OD
సమాంతర చతుర్భుజాన్ని నిర్మించేందుకు కావాల్సిన కొలతలు
చతుర్భుజం నిర్మించేందుకు కావాల్సిన కనీస కొలతల సంఖ్య 5. సమాంతర చతుర్భుజాన్ని నిర్మించడానికి కావాల్సిన కనీస కొలతల సంఖ్య 3.
* సమాంతర చతుర్భుజంలో ఒక కోణం లంబకోణమైతే ఆ చతుర్భుజం ‘దీర్ఘ చతురస్రం’ అవుతుంది.
* సమాంతర చతుర్భుజంలో ఆసన్న భుజాలు సమానమైతే ఆ చతుర్భుజం ‘సమ చతుర్భుజం’ (రాంబస్) అవుతుంది.
* సమాంతర చతుర్భుజంలో ఆసన్న భుజాలు సమానం అవుతూ ఒక కోణం 90ా అయితే ఆ చతుర్భుజం ‘చతురస్రం’ అవుతుంది.
పై పటం ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజం.
భూమి(AB) = b,
సమాంతర భుజాల మధ్య లంబదూరం (ఎత్తు) = h
అయితే సమాంతర చతుర్భుజ వైశాల్యం (A) = bh చ.యూ.
మాదిరి సమస్యలు
1. ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజం ∟A= 600 అయితే ∟C = ?
1) 30° 2) 60° 3) 120° 4) 90°
సాధన: ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజం. సమాంతర చతుర్భుజంలో ఎదురెదురు కోణాలు సమానం కాబట్టి
సమాధానం: 2
2. సమాంతర చతుర్భుజం PQRS లో OP= 5 సెం.మీ. కర్ణాల ఖండన బిందువు 'O'. PR కంటే QS అనేది 4 సెం.మీ. ఎక్కువ అయితే OQ = ?
1) 14 సెం.మీ. 2) 12 సెం.మీ. 3) 9 సెం.మీ. 4) 7 సెం.మీ
.
3. ఒక సమాంతర చతుర్భుజంలోని ఆసన్న కోణాలు x°, (2x − 30)° అయితే x విలువ ఎంత?
1) 40° 2) 50° 3) 60° 4) 70°
సాధన: సమాంతర చతుర్భుజంలో ఆసన్న కోణాల మొత్తం = 1800
4. ఒక సమాంతర చతుర్భుజంలోని ఆసన్న కోణాల్లో ఒక కోణం రెండోదానిలో 80% ఉంటే ఆ రెండు కోణాలు వరుసగా..?
1) 60°, 120° 2) 75°, 105° 3) 80°, 100° 4) 50°, 130°
సాధన: సమాంతర చతుర్భుజంలో రెండు ఆసన్న కోణాలు = x, y అనుకోండి.
5. సమాంతర చతుర్భుజంలోని రెండు ఆసన్న భుజాలు 7 : 2 నిష్పత్తిలో ఉన్నాయి. దాని పరిధి 36 సెం.మీ అయితే దాని భుజాల కొలతలు వరుసగా..
1) 14 సెం.మీ., 2 సెం.మీ., 14 సెం.మీ., 2 సెం.మీ.
2) 10 సెం.మీ., 8 సెం.మీ., 10 సెం.మీ., 8 సెం.మీ.
3) 15 సెం.మీ., 4 సెం.మీ., 15 సెం.మీ., 4 సెం.మీ.
4) 14 సెం.మీ., 4 సెం.మీ., 14 సెం.మీ.,4 సెం.మీ.
సాధన: సమాంతర చతుర్భుజంలో ఆసన్న భుజాల నిష్పత్తి = 7 : 2 ఆ భుజాలు వరుసగా 7x, 2x అనుకోండి.
ఆ సమాంతర చతుర్భుజ పరిధి = 36 సెం.మీ.
7x + 2x + 7x + 2x = 36 సెం.మీ.
18 x = 36 సెం.మీ.
7x = 7 × 2 = 14 సెం.మీ
2x = 2 × 2 =-4 సెం.మీ
ఆ సమాంతర చతుర్భుజ భుజాలు = 7x, 2x, 7x, 2x
= 14 సెం.మీ., 4 సెం.మీ., 14 సెం.మీ., 4 సెం.మీ.
సమాధానం: 4
6. ఒక సమాంతర చతుర్భుజం ఎత్తు, దాని భూమిలో 1/3 వ వంతు ఉంది. సమాంతర చతుర్భుజం వైశాల్యం 108 సెం.మీ.2 అయితే ఆ సమాంతర చతుర్భుజం ఎత్తు ఎంత? (సెం.మీ.లలో)
1) 8 2) 6 3) 12 4) 16
సాధన: సమాంతర చతుర్భుజ భూమి, ఎత్తులు వరుసగా b, h అనుకోండి.
7. ఒక సమాంతర చతుర్భుజం భూమి, ఎత్తులు 4 : 5 నిష్పత్తిలో ఉన్నాయి. సమాంతర చతుర్భుజ వైశాల్యం 11520 సెం.మీ.2 అయితే దాని భూమి ఎంత? (సెం.మీ.లలో)
1) 84 2) 120 3) 96 4) 112