రాష్ట్రప‌తి అధికారాలు-విధులు

నమూనా ప్రశ్నలు

1. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్‌ 74(1) ప్రకారం పరిపాలనా వ్యవహారాల్లో రాష్ట్రపతికి సహకరించేది ఎవరు?

 1) పార్లమెంట్‌                 2) ప్రధాని నాయకత్వంలోని కేంద్ర మంత్రిమండలి       

 3) కేంద్ర ఆర్థిక సంఘం      4) సుప్రీంకోర్టు

2. భారత ప్రభుత్వానికి ప్రధాన న్యాయసలహాదారుడిగా వ్యవహరించేది?

1) రాష్ట్రపతి                                        2) కేంద్ర న్యాయశాఖామంత్రి   

3) సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి        4) అటార్నీ జనరల్‌

3. కింద పేర్కొన్న ఏ పదవిని రాష్ట్రపతి భర్తీచేయరు?

1) లోక్‌పాల్‌ ఛైర్మన్, సభ్యులు                2) లోకాయుక్త ఛైర్మన్, సభ్యులు 

3) జాతీయ సమాచార కమిషన్‌ ఛైర్మన్‌    4) హైకోర్టు న్యాయమూర్తులు

4. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్‌ 79 ప్రకారం ‘పార్లమెంట్‌’ అంటే...

1)   రాష్ట్రపతి, రాజ్యసభ, లోక్‌సభ                     2) ప్రధానమంత్రి, రాజ్యసభ, లోక్‌సభ 

 3) కేంద్ర మంత్రిమండలి, రాజ్యసభ, లోక్‌సభ       4) సుప్రీంకోర్టు, రాజ్యసభ, లోక్‌సభ

5. భారత రాష్ట్రపతి కళలు, సాహిత్యం, సామాజిక సేవ, క్రీడారంగాల్లో ప్రావీణ్యం ఉన్న ఎంతమంది సభ్యులను రాజ్యసభకు నామినేట్‌ చేస్తారు?

1) 14               2) 2               3)12              4)16

6. రాష్ట్రపతి శాసనాధికారాలకు సంబంధించి సరికానిది?

1) పార్లమెంట్‌ సమావేశాలను ప్రారంభించడాన్ని ‘సమన్స్‌’ అంటారు. 

2) రాజ్యసభను రద్దుచేయడాన్ని ‘రిగ్రెట్‌’ అంటారు.

3) పార్లమెంట్‌ సమావేశాలను దీర్ఘకాలంపాటు వాయిదా వేయడాన్ని ‘ప్రోరోగ్‌’ అంటారు. 

4) లోక్‌సభను రద్దుచేయడాన్ని ‘డిసాల్వ్‌’ అంటారు.

7. సాధారణ బిల్లుల ఆమోదం విషయంలో పార్లమెంట్‌ ఉభయసభల మధ్య అభిప్రాయభేదాలు వస్తే ఆర్టికల్‌ 108 ప్రకారం రాష్ట్రపతి పార్లమెంట్‌ ఉభయ సభల సంయుక్త సమావేశాన్ని ఏర్పాటుచేస్తారు. దీనికి ఎవరు అధ్యక్షత వహిస్తారు?

1)  ఉపరాష్ట్రపతి                               2) ప్రధానమంత్రి   

3)  సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి     4) లోక్‌సభ స్పీకర్‌

8. పార్లమెంట్‌ సమావేశాలు లేనప్పుడు కేంద్ర కేబినెట్‌ సిఫార్సుల మేరకు దేశశ్రేయస్సు కోసం రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్‌ 123 ప్రకారం ఆర్డినెన్స్‌ను ఎవరు జారీచేస్తారు? 

1) ప్రధానమంత్రి                 2) రాష్ట్రపతి           

3) లోక్‌సభ స్పీకర్‌              4) రాజ్యసభ ఛైర్మన్‌

9. ఆర్డినెన్స్‌ గరిష్ఠ జీవితకాలాన్ని గుర్తించండి.

1) పార్లమెంట్‌ సమావేశమైన 6 వారాలు      2) 6 నెలల 6 వారాలు     

3) ఏడున్నర నెలలు లేదా 222 రోజులు      4) పైవన్నీ  

10. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్‌ 3 ప్రకారం ‘రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ బిల్లులను’ ఎవరి అనుమతితో పార్లమెంట్‌లో ప్రవేశపెట్టాలి?

1) సంబంధిత రాష్ట్ర శాసనసభ      2) సంబంధిత రాష్ట్ర గవర్నర్‌   

 3) రాష్ట్రపతి                            4) రాజ్యసభ ఛైర్మన్‌

11. రాజ్యాంగంలోని ఏ ఆర్టికల్‌ ప్రకారం కేంద్ర ప్రభుత్వం ‘కేంద్ర వార్షిక బడ్జెట్‌’ను పార్లమెంటులో ప్రవేశపెడుతుంది?

1)  ఆర్టికల్‌ 110          2) ఆర్టికల్‌ 111         

 3) ఆర్టికల్‌ 112          4) ఆర్టికల్‌ 113

12. ఊహించని ఖర్చులు ఎదురైనప్పుడు భారత ప్రభుత్వం రాష్ట్రపతి నియంత్రణలో ఉండే ఏ నిధిని ఆశ్రయిస్తుంది?

1) భారత సంఘటిత నిధి            2) భారత అసంఘటిత నిధి       

3) భారత సంకల్పిత నిధి            4) భారత రిజర్వ్‌ నిధి

13. మనదేశం తరఫున మిత్రదేశాలకు రాయబారులను నియమించేది?

1) ప్రధానమంత్రి                2)విదేశాంగ శాఖామంత్రి           

3) పార్లమెంట్‌                   4) రాష్ట్రపతి

14. శత్రుదేశాలపై యుద్ధం ప్రకటించేది, శత్రుదేశాలతో జరుగుతున్న యుద్ధాన్ని విరమిస్తున్నట్లు ప్రకటించేది ఎవరు?

1) ప్రధానమంత్రి      2) రాష్ట్రపతి   

3) రక్షణమంత్రి       4) హోంమంత్రి

15. భారతదేశంలో త్రివిధ దళాలకు సుప్రీం కమాండర్‌గా ఎవరు వ్యవహరిస్తారు?

1) రక్షణమంత్రి           2) హోంమంత్రి     

3) ప్రధానమంత్రి         4)రాష్ట్రపతి

16. రాజ్యాంగంలోని ఏ ఆర్టికల్‌ ప్రకారం రాష్ట్రపతి క్షమాభిక్ష అధికారాలను కలిగి ఉంటారు?

1) ఆర్టికల్‌ 70           2) ఆర్టికల్‌ 72     

  3) ఆర్టికల్‌ 73         4) ఆర్టికల్‌ 74
 

17. భారత రాజ్యాంగంలో అత్యవసర పరిస్థితి అధికారాలను ఎక్కడ పేర్కొన్నారు?

    1) XVII వ భాగం - ఆర్టికల్‌ 352 నుంచి 360 వరకు 

    2) XVIII వ భాగం - ఆర్టికల్‌ 352 నుంచి 360 వరకు

    3) XVI వ భాగం - ఆర్టికల్‌ 356 నుంచి 360 వరకు 

    4) XV వ భాగం - ఆర్టికల్‌ 356 నుంచి 360 వరకు

18. రాజ్యాంగ నిర్మాతలు అత్యవసర పరిస్థితి అధికారాలను ఎక్కడి నుంచి గ్రహించారు?

    1) 1935 భారత ప్రభుత్వ చట్టం  

    2) జర్మనీ రాజ్యాంగం  

    3) 1919 భారత ప్రభుత్వ చట్టం  

    4) జపాన్‌ రాజ్యాంగం

19. అత్యవసర పరిస్థితి అధికారాలను ప్రయోగించినప్పుడు పాటించాల్సిన పద్ధతులను ఏ దేశ రాజ్యాంగం నుంచి గ్రహించారు?

    1) అమెరికా     2) బ్రిటన్‌  

    3) జర్మనీ        4) జపాన్‌

20. రాజ్యాంగంలో పేర్కొన్న వివిధ రకాల అత్యవసర పరిస్థితి అధికారాలకు సంబంధించి కింది వాటిలో సరికానిది?

    1) జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితి - ఆర్టికల్‌ 352

    2) ప్రాంతీయ అత్యవసర పరిస్థితి - ఆర్టికల్‌ 354 

    3) రాష్ట్రాల్లో రాష్ట్రపతి పాలన - ఆర్టికల్‌ 356 

    4) ఆర్థిక అత్యవసర పరిస్థితి - ఆర్టికల్‌ 360

21. ఆర్టికల్‌ 352 ద్వారా రాష్ట్రపతి విధించే జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితిని పార్లమెంట్‌ 2/3వ వంతు మెజార్టీతో ఎంతకాలంలోగా ఆమోదిస్తే అది అమల్లోకి వస్తుంది?

    1) 1 నెల             2) 9 నెలలు  

    3) 12 నెలలు      4) 3 నెలలు

22. ఆర్టికల్‌ 352 ద్వారా విధించే జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితిని పార్లమెంట్‌ ఆమోదంతో గరిష్ఠంగా ఎంత కాలం కొనసాగించవచ్చు?

    1) 6 నెలలు             2) 12 నెలలు  

    3) 3 సంవత్సరాలు  4) ఎంతకాలమైనా

23. 1951లో దేశంలో తొలిసారిగా ఏ రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పాలనను విధించారు?

    1) కేరళ                 2) పంజాబ్‌  

    3) ఉత్తర్‌ ప్రదేశ్‌        4) రాజస్థాన్‌

 

సమాధానాలు:

1- 2     2- 4    3- 2    4- 1     5- 3    6- 2    7- 4    8- 2     9- 4     10- 3    11- 3   12- 2    13- 4    14- 2  15- 4   16- 2   17- 2    18- 1   19- 3   20- 2     21- 1    22- 4    23- 2.

 

మాదిరి ప్రశ్నలు

1. రాష్ట్రపతికి సంబంధించి కింది వాటిలో సరైంది?

1) దేశానికి ప్రథమ పౌరుడు                    2) రాజ్యాంగ అధినేత

3) త్రివిధ దళాలకు సుప్రీం కమాండర్‌       4) పైవన్నీ

2. దేశ పరిపాలనను రాష్ట్రపతి పేరు మీదుగా నిర్వహించే విధానాన్ని ఏ దేశ రాజ్యాంగం నుంచి గ్రహించారు?

1) బ్రిటన్‌ b    2) అమెరికా       3) ఐర్లాండ్‌         4) ఆస్ట్రేలియా

3. రాష్ట్రపతిని ఎన్నుకునే ఎలక్టోరల్‌ కాలేజ్‌లో ఓటర్లు కానిది?

1) లోక్‌సభకు ఎన్నికైన సభ్యులు

2) రాజ్యసభకు ఎన్నికైన సభ్యులు

3) రాష్ట్రాల విధానపరిషత్‌లకు ఎన్నికైన సభ్యులు

4) రాష్ట్రాల విధాన సభలకు ఎన్నికైన సభ్యులు

4. ఏ కేంద్రపాలిత ప్రాంత విధానసభకు ఎన్నికైన సభ్యులు రాష్ట్రపతి ఎన్నికలో పాల్గొంటారు?

1) చండీగఢ్‌         2) దిల్లీ        3) పాండిచ్చేరి          4) 2, 3

5. రాష్ట్రపతి ఎన్నికను పరోక్షపద్ధతిలో ఎవరు నిర్వహిస్తారు?

1) పార్లమెంట్‌         2) కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం

3) సుప్రీంకోర్టు         4) ఎలక్టోరల్‌ కాలేజ్‌

6. ఎలక్టోరల్‌ కాలేజ్‌ సభ్యుల ఓటు విలువను ఏ సంవత్సర జనాభా లెక్కల ఆధారంగా నిర్వహిస్తున్నారు?

1)1971        2) 1991      3) 2001        4) 2011

7. ‘‘నైష్పత్తిక ప్రాతినిధ్య ఏక ఓటు బదిలీ విధానం ద్వారా రహస్య ఓటింగ్‌’’ అనే విధానాన్ని ఏ దేశ రాజ్యాంగం నుంచి గ్రహించారు?

1) జర్మనీ    2) అమెరికా      3) ఐర్లాండ్‌      4) కెనడా

8. 1969లో జరిగిన రాష్ట్రపతి ఎన్నికలో ఎవరి రెండో ప్రాధాన్యతా ఓట్ల బదిలీ ద్వారా వి.వి. గిరి రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికయ్యారు?

1) నీలం సంజీవరెడ్డి                 2) సి.డి. దేశ్‌ముఖ్‌

3) దామోదరం సంజీవయ్య       4) గోపాల్‌ స్వరూప్‌ పాఠక్‌

9. రాష్ట్రపతి ఎన్నిక వివాదాలను పరిష్కరించేది?

1) కేంద్ర న్యాయశాఖ మంత్రి         2) పార్లమెంట్‌

3) కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం           4) సుప్రీంకోర్టు

10. రాష్ట్రపతి రాజీనామా చేసే సమయంలో ఉపరాష్ట్రపతి పదవి ఖాళీగా ఉంటే రాజీనామాను ఎవరికి సమర్పించాలి?

1) కేంద్ర మంత్రి మండలి                  2) సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి

3) పార్లమెంట్‌                                4) కంప్ట్రోలర్‌ అండ్‌ ఆడిటర్‌ జనరల్‌ (కాగ్‌)

11. రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి పదవులకు ఏక కాలంలో ఖాళీ ఏర్పడితే తాత్కాలిక రాష్ట్రపతిగా ఎవరు వ్యవహరిస్తారు?

1) కేంద్ర ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్‌     2) అటార్నీ జనరల్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా

3) సీనియర్‌ కేంద్ర కేబినెట్‌ మంత్రి         4) సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి

12. మన దేశానికి తాత్కాలిక రాష్ట్రపతిగా వ్యవహరించిన సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి?

1) జస్టిస్‌ రంగనాథ మిశ్రా            2) జస్టిస్‌ మహ్మద్‌ హిదయతుల్లా

3) జస్టిస్‌ జగదీష్‌ శరణ్‌ వర్మ       4) జస్టిస్‌ ఎ.ఎన్‌. రే

13. రాష్ట్రపతి పదవికి పోటీ చేయాలంటే ఉండాల్సిన అర్హతల్లో లేని దాన్ని గుర్తించండి.

1) భారతీయ పౌరుడై ఉండాలి.        2) 35 ఏళ్లు నిండాలి.

3) దివాలాకోరై ఉండకూడదు.         4) లోక్‌సభ సభ్యుడై ఉండాలి.

14. రాష్ట్రపతి పదవికి పోటీచేసే అభ్యర్థి నామినేషన్‌ పత్రాన్ని ‘ఎలక్టోరల్‌ కాలేజ్‌’ లోని ఎంతమంది సభ్యులు ప్రతిపాదించి, ఎంతమంది సభ్యులు బలపరచాలి?

1)50 మంది సభ్యులు ప్రతిపాదించి, 40 మంది సభ్యులు బలపరచాలి

2) 50 మంది సభ్యులు ప్రతిపాదించి, 50 మంది సభ్యులు బలపరచాలి
3) 50 మంది సభ్యులు ప్రతిపాదించి, 30 మంది సభ్యులు బలపరచాలి
4) 100 మంది సభ్యులు ప్రతిపాదించి, 50 మంది సభ్యులు బలపరచాలి.

15. కేంద్ర సంఘటిత నిధి నుంచి పొందే రాష్ట్రపతి జీతభత్యాలను ఎవరు నిర్ణయిస్తారు?

1) రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా       2) ప్రభుత్వ ఖాతాల సంఘం

3) సుప్రీంకోర్టు                                4) పార్లమెంట్‌

16. రాష్ట్రపతి నివాసానికి సంబంధించి కింది వాటిలో సరైంది?

1) రాష్ట్రపతి నివాసం దిల్లీలోని ‘రాష్ట్రపతి భవన్‌’.

2) రాష్ట్రపతి వేసవి విడిది హిమాచల్‌ప్రదేశ్‌లోని ‘సిమ్లా’.

3) రాష్ట్రపతి శీతాకాల విడిది తెలంగాణలోని ‘బొల్లారం’(హైదరాబాద్)

4) పైవన్నీ

17. రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికైన వ్యక్తి ఎవరి సమక్షంలో ప్రమాణ స్వీకారం చేస్తారు?

1) ఉపరాష్ట్రపతి                               2) సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి

3) అటార్నీ జనరల్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా    4) ప్రధానమంత్రి

సమాధానాలు

1) 4     2) 2     3) 3     4) 4     5) 2      6) 1      7) 3      8) 2      9) 4      10) 2      11) 4      12) 2      13) 4      14) 2     15) 4      16) 4       17) 2