• facebook
  • whatsapp
  • telegram

పట్టణ ప్రాంతంలో - స్థానిక స్వపరిపాలన

      నగరాల్లో, పట్టణాల్లో పౌరసదుపాయాలను అందించే వ్యవస్థనే 'పురపాలక' సంస్థ అంటారు. జనాభా ఆధారంగా మనకు మూడు రకాల పురపాలక సంస్థలు ఉన్నాయి. అవి:
    1. నగర పంచాయతీ: 20,000 - 40,000 జనాభా
    2. మున్సిపల్ కౌన్సిల్: 40,000 - 3,00,000 జనాభా
    3. మున్సిపల్ కార్పొరేషన్: మూడు లక్షలపైన జనాభా

 

మున్సిపాలిటీల ఏర్పాటు
* నగర ప్రాంతాలను వార్డులుగా, డివిజన్లుగా విభజిస్తారు.
* వార్డులకు ప్రతినిధులను ప్రజలు ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకుంటారు.
* ఈ ప్రతినిధులను పురపాలక సంస్థలో కౌన్సిలర్ అని, కార్పొరేషన్‌లో కార్పొరేటర్ అని పిలుస్తారు.
* మున్సిపాలిటీకి ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు తమలో నుంచి ఒకరిని ఛైర్మన్‌గా, మరొకరిని వైస్ ఛైర్మన్‌గా ఎన్నుకుంటారు.
* మున్సిపల్ కార్పొరేషన్‌లో ఎన్నికైన కార్పొరేటర్లు తమలో నుంచి ఒకరిని మేయర్‌గా, మరొకరిని డిప్యూటీ మేయర్‌గా ఎన్నుకుంటారు.
* పురపాలక సంఘాల ఎన్నికలు ప్రతి 5 సంవత్సరాలకొకసారి జరుగుతాయి.
* 18 సంవత్సరాలు నిండిన వారందరూ ఆయా మున్సిపల్ వ్యవస్థల్లోని ఎన్నికల్లో ఓటు హక్కును వినియోగించుకుంటారు.
* మున్సిపల్ ఎన్నికల్లో పోటీ చేయాలంటే కనీస వయసు 21 సంవత్సరాలు.
* తెలుగు రాష్ట్రాల్లో మొదటి మున్సిపాలిటీ 1861లో ఏర్పడిన 'భీమునిపట్నం మున్సిపాలిటీ'.
* ఇది విశాఖపట్నం జిల్లాలో ఉంది.
* 2011 నాటికి భీమునిపట్నం మున్సిపాలిటీకి 150 సంవత్సరాలు.

 

పురపాలక సంఘాలు - విధులు
* నీటి సరఫరా, వీధి దీపాల ఏర్పాటు.
* కొత్త రోడ్లు వేయడం, మరమ్మతులు చేయించడం.
* మురికి కాల్వల నిర్వహణ, చెత్తను తొలగించడం.
* పాఠశాలల నిర్వహణ
* చౌక ధరల దుకాణాలు, ఆసుపత్రుల నిర్వహణ.
* పురపాలక సంఘాల్లోని పనుల నిర్వహణకు అనేకమంది ప్రభుత్వ ఉద్యోగులను నియమించడం.
* పురపాలక సంఘాల్లోని కౌన్సిలర్లు ప్రజల అవసరాలు, సమస్యలను పురపాలక సమావేశంలో చర్చించడం.

 

పురపాలక సంఘం - నిధులు
* పురపాలక సంఘం అనేక రకాల పన్నుల ద్వారా ఆదాయాన్ని సమకూర్చుకుంటుంది.
* ఇంటి పన్ను, నీటి పన్ను, వీధి దీపాలపై పన్ను
* దుకాణాలపై పన్ను, సినిమా టికెట్ల మీద పన్ను
* కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఇచ్చే గ్రాంట్లు

 

సబ్ కాంట్రాక్టింగ్ వర్క్
* మెరుగైన సేవలు అందించడానికి దేశంలో చాలా పురపాలక సంఘాలు చెత్త సేకరించడం, తొలగించడం లాంటి పనులకు ప్రైవేట్ కాంట్రాక్టర్లపై ఆధారపడుతున్నాయి. దీన్ని 'సబ్ కాంట్రాక్టింగ్' అంటారు.
 

వేములవాడ నగర పంచాయతీ
* వేములవాడ కరీంనగర్ జిల్లా కేంద్రానికి 33 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
* ఈ నగర పంచాయతీ వార్డుల సంఖ్య 20.
* ఇది 2011 వరకు మేజర్ గ్రామ పంచాయతీగా ఉండేది.
* ఇక్కడ ప్రసిద్ధిచెందిన శ్రీ రాజరాజేశ్వర స్వామి దేవాలయం ఉంది.
* ఈ పట్టణం 'ఆకాశగంగ' అనే ప్రత్యేక తాగునీటి వ్యవస్థను కలిగి ఉంది.
* ఈ వ్యవస్థ 2003లో ప్రారంభమైంది.
* 'స్వజలధార పథకం' ద్వారా వేసిన ఈ పైపులైనులో భాగంగా ప్రతి 10, 15 కుటుంబాలకు కలిపి ఒక నల్లా ఏర్పాటు చేశారు.
* దీని ద్వారా 5000 కుటుంబాలకు రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది.
* చెత్త నుంచి ప్లాస్టిక్‌ను వేరుచేసి, ఆ చెత్త నుంచి విద్యుత్‌ను ఉత్పత్తి చేసే ప్రతిపాదన ఇక్కడ ఉంది.
* భారతదేశంలోని మొత్తం కార్పొరేషన్లు 186.
* మహారాష్ట్రలో అత్యధికంగా 26 కార్పొరేషన్లు ఉన్నాయి.
* తెలంగాణలో ఆరు కార్పొరేషన్లు ఉన్నాయి.
* భారతదేశంలో మొదటి మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ 1687లో మద్రాస్‌లో ఏర్పడింది.
* కార్పొరేషన్‌లో కనిష్ఠంగా 50, గరిష్ఠంగా 100 డివిజన్లు ఉంటాయి.
* మున్సిపాలిటీలో కనిష్ఠ వార్డుల సంఖ్య 23, గరిష్ఠం 50.
* ప్రస్తుతం తెలంగాణలో 37 మున్సిపాలిటీలు ఉన్నాయి.

 

స్థాయి సంఘాలు
* ఇవి మున్సిపల్ వ్యవస్థకు కళ్లు, చెవుల లాంటివి.
* ప్రాచీన భారతదేశంలో పట్టణ ప్రభుత్వాలను మౌర్యులు అభివృద్ధి చేశారు.
* మౌర్యుల రాజధాని పాటలీపుత్ర నగరపాలన గురించి మెగస్తనీస్ రచించిన 'ఇండికా' గ్రంథంలో ఉంది.
* గ్రామీణ ప్రాంతం నుంచి పట్టణ ప్రాంతంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ప్రాంతాన్ని 'నగర పంచాయతీ' అంటారు.
* ప్రస్తుతం తెలంగాణలో 26 నగర పంచాయతీలు ఉన్నాయి.
* పి.వి. నరసింహారావు ప్రభుత్వం 73వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం ద్వారా పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థకు రాజ్యాంగ భద్రత కల్పించి 29 రకాల అంశాలను బదిలీ చేయాలని నిర్దేశించింది.
* 74వ సవరణ ద్వారా పట్టణ ప్రభుత్వాలకు రాజ్యాంగ భద్రత కల్పించి 18 రకాల అంశాలను బదిలీ చేయాలని నిర్దేశించింది.

Posted Date : 04-03-2021

గమనిక : ప్రతిభ.ఈనాడు.నెట్‌లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. మరి కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచి మేరకు కృత్రిమ మేధస్సు సాంకేతికత సాయంతో ప్రదర్శితమవుతుంటాయి. ఆ ప్రకటనల్లోని ఉత్పత్తులను లేదా సేవలను పాఠకులు స్వయంగా విచారించుకొని, జాగ్రత్తగా పరిశీలించి కొనుక్కోవాలి లేదా వినియోగించుకోవాలి. వాటి నాణ్యత లేదా లోపాలతో ఈనాడు యాజమాన్యానికి ఎలాంటి సంబంధం లేదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకు, ఈ-మెయిల్స్ కి, ఇంకా ఇతర రూపాల్లో సమాచార మార్పిడికి తావు లేదు. ఫిర్యాదులు స్వీకరించడం కుదరదు. పాఠకులు గమనించి, సహకరించాలని మనవి.

 

పేపర్ - II

పాత ప్రశ్నప‌త్రాలు

 

విద్యా ఉద్యోగ సమాచారం

 

నమూనా ప్రశ్నపత్రాలు

 

లేటెస్ట్ నోటిఫికేష‌న్స్‌