మెదడు తొలగించినా బతికే జీవి!

నియంత్రణ - సమన్వయ వ్యవస్థ

చేతికి చిన్న సెగ తగిలితే చటుక్కున వెనక్కి తీసుకుంటారు. రోడ్డుపై కుక్క అరిస్తే, అది కరుస్తుందేమోనని వెంటనే కాలికి పనిచెబుతారు. బుద్ధికి, చేసే ప్రతి చర్యకు మూలం మెదడే. శరీరంలోని నాడులు, నాడీకణాల ద్వారా కేంద్ర నాడీవ్యవస్థ ఇచ్చే సంకేతాలతోనే ఆ విధమైన స్పందనలు ఏర్పడతాయి. నిత్య జీవితంలో ఎంతో ప్రాముఖ్యం ఉన్న ఆ నియంత్రణ వ్యవస్థ పనితీరుకు సంబంధించిన ప్రాథమిక సమాచారాన్ని అభ్యర్థులు తెలుసుకోవాలి. మెదడు, అందులోని భాగాలు, నాడీకణ నిర్మాణం, విధులు, ప్రయోజనాలు, వాటి గురించి చెప్పిన శాస్త్రజ్ఞులు తదితర విషయాలపై అవగాహన పెంచుకోవాలి. 

 

1.    శరీరంలో జరిగే ఉద్దీపన, ప్రతిస్పందనలకు ప్రధాన కారణం- 

1) నాడీ వ్యవస్థ     2) చర్మ వ్యవస్థ 

3) శ్వాసక్రియ     4) పైవన్నీ

2.     ‘శరీర విధులను మెదడు నియంత్రిస్తుంది’ అని మొదటగా కనుక్కున్నది ఎవరు?

1) జర్మన్‌లు 2) గ్రీకులు 3) భారతీయులు 4) పర్షియన్లు 

3.     ‘శరీరం, శరీర విధులను రెండు రకాల నాడులు నియంత్రిస్తాయి’ అని తెలిపిన శాస్త్రవేత్త? 

1) అరిస్టాటిల్‌ 2) ప్రిస్ట్లే 3) లెవోయిజర్‌ 4) గాలన్‌

4.     నాడీ వ్యవస్థలోని అతిసూక్ష్మ ప్రమాణాలు-    

1) గ్లియల్‌ కణాలు     2) నాడీ కణాలు 

3) నెఫ్రాన్లు     4) వాయుగోణులు

5.     నాడీకణ అధ్యయనాన్ని ఏమంటారు?

1) న్యూరాలజీ     2) నెఫ్రాలజీ 

3) పల్మనాలజీ     4) లారింగాలజీ

6.     మానవ దేహంలో అతిపెద్ద నాడీకణం పొడవు- 

1) 120 సెం.మీ. - 130 సెం.మీ. 2) 150 సెం.మీ. 

3) 90 సెం.మీ. - 110 సెం.మీ.   4) 80 సెం.మీ. 

7.     నాడీ కణంలో.. కేంద్రకం ఉండే భాగం? 

1) కణ దేహం     2) డెండ్రైట్లు 

3) తంత్రికాక్షం     4) నిస్సల్‌ కణికలు

8.     నాడీ వ్యవస్థలోని నాడీ కణాల సంఖ్య? 

1) 10 మిలియన్లు     2) 10 బిలియన్లు 

3) 100 మిలియన్లు     4) 2, 3 

9.     శరీరంలో నాడీ ప్రచోదనాలను మెదడుకు పంపే నాడులు?

1) అభివాహి నాడులు     2) అపవాహి నాడులు

3) జ్ఞాన నాడులు     4) 1, 3 

10. శరీర పరిమాణంతో పోల్చినప్పుడు ఏ జీవి మెదడు అతిపెద్దదిగా ఉంటుంది?

1) మానవుడు 2) కోతి 3) తిమింగలం 4) ష్రూ

11. మస్తిష్కం ఎందులోని భాగం?    

1) మధ్య మెదడు     2) వెనుక మెదడు 

3) ముందు మెదడు     4) ఏదీకాదు

12. స్త్రీ, పురుషుల మెదడు బరువులో వ్యత్యాసం ఎంత?

1) 1400 గ్రాములు     2) 100 గ్రాములు 3) 1350 గ్రాములు     4) 1275 గ్రాములు

13. మానవుడి శరీరంలోని నాడుల సంఖ్య-

1) 12 జతలు     2) 31 జతలు 

3) 43 జతలు     4) పైవన్నీ

14. వెన్నుపాములోని రెండు మూలాలు వేర్వేరు విధులు నిర్వర్తిస్తాయని తెలిపింది?

1) ఛార్లెస్‌ బెల్‌     2) ఫ్రాంకోయిస్‌ మెజెండై

3) డావెన్సీ     4) 1, 2

15. కిందివాటిలో కండర చలనాన్ని నియంత్రించేది- 

1) ఉదర మూలం     2) పృష్ఠ మూలం 

3) ఉదర కోశం     4) 1, 3

16. వేడి, బాధలకు ప్రతిస్పందించడం అనేది కిందివాటిలో దేని ఆధీనంలో ఉంటుంది?

1) మస్తిష్కం     2) అనుమస్తిష్కం 

3) ద్వారగోర్ధం     4) మజ్జాముఖం 

17. అల్లరిమూకను దండించే విషయంలో విపరీతమైన కోపాన్ని చూపిన ఉపాధ్యాయుడిలో సక్రమంగా పనిచేయని మెదడులోని భాగం?

1) ద్వారగోర్ధం     2) హైపోథలామస్‌ 

3) అనుమస్తిష్కం     4) మజ్జాముఖం 

18. శ్వాసక్రియ, నాడీస్పందనలు దేని ఆధీనంలో ఉంటాయి?

1) మస్తిష్కం     2) అనుమస్తిష్కం 

3) మజ్జాముఖం      4) ద్వారగోర్ధం

19. శరీరంలోని కపాల నాడుల సంఖ్య-

1) 12 జతలు     2) 31 జతలు 

3) 43 జతలు     4) పైవన్నీ

20. కిందివాటిలో లైంగిక అవయవాల ఉత్తేజాన్ని తగ్గించేది-

1) సహానుభూత     2) సహానుభూతపర 

3) స్వయంచోదిత     4) 1, 2 

21. హృదయ స్పందన వేగాన్ని తగ్గించడం దేని ఆధీనంలో ఉంటుంది? 

1) సహానుభూత     2) సహానుభూతపర 

3) స్వయంచోదిత     4) 1, 2

22. మానవుడి మెదడు బరువు-

1) 1400 గ్రాములు     2) 1375 గ్రాములు 

3) 1275 గ్రాములు     4) 1200 గ్రాములు

23. మెదడు అధ్యయనాన్ని ఏమని పిలుస్తారు?

1) లారింగాలజీ     2) క్రేనియాలజీ 

3) ప్రీనాలజీ     4) మయాలజీ

24. మానవ శరీర బరువులో మెదడు బరువు ఎంత శాతం?

1) 2%   2) 20%   3) 40%   4) 25%

25. దృష్టికి మూలమైన లంబిక-

1) ప్రంటల్‌ లంబిక     2) టెంపోరల్‌ 

3) ఆక్సిపెటల్‌     4) పెరైటల్‌

26. వెన్నుపాము బరువు ఎంత? 

1) 300 గ్రాములు     2) 30 గ్రాములు 

3) 340 గ్రాములు     4) 450 గ్రాములు 

27. ‘కప్పలో మెదడును తొలగించినప్పటికీ అది బతికి ఉంటుంది’ అని గమనించిన వ్యక్తి? 

1) లియోనార్డో డావెన్సీ      2) స్టీఫెన్‌ హేల్స్‌   

3) ఛార్లెస్‌ బెల్‌       4) 1, 2 

28. వెన్నుపాము ఆకారం?

1) H     2) S     3) I     4) v

29. ఆకలి, దప్పిక దేని ఆధీనంలో ఉంటాయి?

1) మస్తిష్కం     2) అనుమస్తిష్కం 

3) ద్వారగోర్ధం     4) హైపోథలామస్‌

30. కిందివాటిలో రెండో మెదడు-

1) స్వయంచోదిత నాడీవ్యవస్థ 2) జీర్ణ నాడీవ్యవస్థ  

3) పరదీయ నాడీవ్యవస్థ 4) సహానుభూత నాడీవ్యవస్థ 

31. మద్యం తాగిన వ్యక్తి తూలుతూ తన ఇంటికి చేరితే, అతడి మెదడులో సక్రమంగా పనిచేసిన భాగం?

1) అనుమస్తిష్కం     2) మజ్జాముఖం 

3) ద్వారగోర్ధం     4) పాన్స్‌ వెరోలీ

32. మెదడులో కాడ ద్వారా అతికి ఉండే భాగంలోని గ్రంథి?

1) పీయూష గ్రంథి       2) ఆడమ్స్‌ ఆపిల్‌   

3) అధివృక్క గ్రంథి        4) 1, 2 

33. నాడీ ప్రచోదన వేగం-

1) 100 మీ./సె.    2) 100 మీ./నిమిషం  

3) 10 మీ./నిమిషం  4) 100 సెం.మీ./నిమిషం  

34. ఒక నాడీ కణం వేరొక నాడీ కణం ఆక్సాన్‌తో కలిసే భాగం- 

1) శ్వాన్‌ ప్రాంతం     2) రన్‌వీర్‌     

3) సినాప్స్‌     4) నాడీఅంత్యం 

35. కిందివాటిలో మెదడు చుట్టూ ఉండే పొరల పేరు కానిది? 

1) లౌతికళ  2) వరాసిక  3) మృద్వి  4) ప్లూరా 

36. నిరుపేద కుటుంబంలో పుట్టిన ఒక వ్యక్తి గ్రూప్‌-1కు ఎంపికై, సన్మాన సభలో తను పడిన కష్టాలను మరిచి చిన్నపిల్లవాడిలా ఏడిస్తే.. అతడి మెదడులో సరిగ్గా పనిచేయని భాగం? 

1) ద్వారగోర్ధం       2) మస్తిష్కం   

3) అనుమస్తిష్కం       4) మజ్జాముఖం 

37. మెదడు తీసుకునే ఆక్సిజన్‌ శాతం- 

1) 2%   2) 80%   3) 20%   4) 30% 

38. ఘ్రాణ లంబికలున్న మెదడులోని భాగం-

1) ముందు మెదడు     2) మధ్య మెదడు 

3) వెనుక మెదడు     4) రెండో భాగం

39. ఒక వ్యక్తిలో క్లోమగ్రంథి సక్రమంగా పనిచేయకపోతే అతడికి వచ్చే వ్యాధి?

1) అతిమూత్ర వ్యాధి     2) చక్కెర వ్యాధి   

3) రక్తం గడ్డకట్టకపోవడం    4) 1, 2 

40. ఇన్సులా అనేది ఏ భాషా పదం?

1) ఇంగ్లిష్‌  2) జర్మన్‌  3) గ్రీకు   4) లాటిన్‌ 

41. ఇన్సులిన్‌ను మొదటిసారి ఏ జంతువులో కనుక్కున్నారు? 

1) ఎలుక  2) పాము  3) కుక్క  4) మానవుడు 

42. ఒక వ్యక్తిలో మూత్రాశయం సడలిందంటే అతడిలో పనిచేసిన భాగం- 

1) సహానుభూత     2) సహానుభూతపర 

3) స్వయంచోదిత     4) పైవన్నీ 

43. విద్యార్థి పరీక్ష తప్పడానికి కారణాలు వెతికితే అతడి మెదడులో పనిచేసిన భాగం? 

1) మస్తిష్కం       2) అనుమస్తిష్కం   

3) ద్వారగోర్ధం       4) మజ్జాముఖం

44. శరీర ఉష్ణోగ్రతను క్రమబద్ధీకరించే మెదడులోని కేంద్ర భాగం?

1) మస్తిష్కం     2) అనుమస్తిష్కం 

3) ద్వారగోర్ధం     4) మజ్జాముఖం

45. మెదడు చుట్టూ ఉండే పొరల సంఖ్య? 

1) 2     2) 3      3) 4     4) 6 

46. మెదడు బయటి వైపు ఏ రంగులో ఉంటుంది?

1) తెలుపు రంగు    2) వర్ణరహితం 

3) గోధుమ రంగు    4) బూడిద రంగు 

47. మయలిన్‌ తొడుగును ఏర్పాటు చేసే కణాలు? 

1) గ్లియల్‌ కణాలు     2) శ్వాన్‌ కణాలు 

3) నాడీ కణాలు     4) నాడీ అంత్యాలు 

48. ప్రతి వ్యక్తిలోనూ 20 ఏళ్ల తర్వాత ఎన్ని నాడీ కణాలు క్రియారహితం అవుతాయి?

1) 10,000      2) 20,000   

3) 30,000        4) 25,000 

49. కిందివాటిలో మెదడుకు సంబంధించని వ్యాధి?

1) స్కిజోఫ్రినియా     2) పెరాలసిస్‌ 

3) ఎపిలెప్సి     4) పెక్టోరిస్‌

50. మెదడును రక్షించే కపాలం అధ్యయనాన్ని ఏమంటారు?

1) క్రేనియాలజీ     2) ప్రీనాలజీ 

3) క్రేనిషాలజీ     4) ఎంజీయాలజీ 

51.    మొదటిసారిగా సమీకృత వ్యవస్థపై పరిశోధన చేసినవారు?

1) గ్రీకులు       2) రష్యన్లు  

3) జర్మన్లు       4) భారతీయులు

52. మోకాలి ప్రతీకార చర్య ఉనికిని మొదటిసారిగా ఎప్పుడు కనుక్కున్నారు?

1) 1675  2) 1775   3) 1875  4) 1970

53. కిందివాటిలో ముందు మెదడులో భాగం కానిది?

1) మస్తిష్కం      2) ద్వారగోర్ధం  

3) అనుమస్తిష్కం      4) ఏదీకాదు

54. రెండో తరగతి చదువుతున్న బిట్టూ అనే విద్యార్థి 12వ ఎక్కాన్ని గబగబా చెప్పాడు. అయితే అతడి మెదడులో పనిచేసిన భాగం?

1) మస్తిష్కం      2) ద్వారగోర్ధం   

3) అనుమస్తిష్కం      4) మజ్జాముఖం

55. ఒక వ్యక్తి శరీర రక్తపీడనం పెరగడానికి కారణం?

1) స్వయంచోదిత      2) సహానుభూత  

3) సహానుభూతపర      4) ఏదీకాదు

56. కిందివాటిలో లియోనార్డో డావెన్సీకి సంబంధించి సరికానిది?  

1) కుక్క మెదడుపై ప్రయోగం చేశాడు.    2) మానవ మెదడుపై ప్రయోగం చేశాడు.

3) కప్పపై ప్రయోగం చేశాడు.     4) చింపాజీపై ప్రయోగం చేశాడు.

సమాధానాలు

1-1; 2-2; 3-4; 4-2; 5-1; 6-3; 7-1; 8-4; 9-4; 10-4; 11-3; 12-2;13-3; 14-4; 15-1; 16-1; 17-1; 18-3; 19-1; 20-1; 21-2; 22-1;  23-3; 24-1; 25-3; 26-2; 27-4; 28-1; 29-4; 30-2; 31-1; 32-1;  33-2; 34-3; 35-4; 36-1; 37-3; 38-1; 39-2; 40-4; 41-3; 42-1; 43-1; 44-3; 45-2; 46-4; 47-2; 48-2; 49-4; 50-1. 51-1; 52-3; 53-3; 54-1; 55-2; 56-3.

రచయిత: వి.పద్మనాభం