బౌద్ధమతం
ప్రాచీనకాలంలో భారతదేశంలో పుట్టి ప్రపంచవ్యాప్తంగా, ముఖ్యంగా తూర్పు ఆసియా అంతటా విస్తరించిన బౌద్ధమతం విశిష్టమైనది. బుద్ధుడు బోధించిన ధర్మసూత్రాలే బౌద్ధమతానికి మూలాధారం. మానవత్వం, యథార్థవాదాల కలయిక అయిన బౌద్ధం మానవులంతా సమానమేనని, చేసే పనుల్లో మంచి చెడుల ఆధారంగానే ఒకరి స్థానం నిర్ణయమవుతుందని చాటి చెప్పింది. బుద్ధుడి చరిత్రను, జననం నుంచి నిర్యాణం వరకు ముఖ్య సంఘటనలన్నింటినీ పరీక్షార్థులు తెలుసుకోవాలి. మన దేశంలో బౌద్ధమత ఆనవాళ్లు, మత వ్యాప్తికి కృషి చేసిన వ్యక్తుల గురించి అవగాహన పెంచుకోవాలి.
ఆన్‌లైన్ ప‌రీక్ష కోసం క్లిక్ చేయండి...
1. శుద్ధోదనుడి వంశం, అతడి రాజధానిని గుర్తించండి.
1) జ్ఞాత్రిక - కపిలవస్తు 2) శాక్య - కపిలవస్తు
3) శాక్య - వైశాలి 4) జ్ఞాత్రిక - వైశాలి
2. గౌతమ బుద్ధుడు మొదటిసారిగా బోధన చేసిన ప్రాంతం?
1) సారనాథ్‌ - బుద్ధగయ 2) నేపాల్‌ - మృగదావనం
3) సాంచి - జింకలవనం 4) సారనాథ్‌ - మృగదావనం
3. కింది వాక్యాలను పరిశీలించి, సరైన సమాధానాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) గౌతమ బుద్ధుడి అసలు పేరు సిద్ధార్థుడు.
బి) బుద్ధుడు క్రీ.పూ.483లో లుంబిని వనంలో జన్మించాడు.
సి) బుద్ధుడి తండ్రి శుద్ధోదనుడు, తల్లి మాయాదేవి.
డి) మాయాదేవి కోలీయ వంశానికి చెందిన అంజనుడి కుమార్తె.
1) ఎ, బి, సి, డి 2) బి, సి, డి
3) ఎ, సి, డి 4) ఎ, బి, డి
4. ‘శుద్ధోదనుడు, మాయాదేవిలకు జన్మించిన బాలుడు (సిద్ధార్థుడు) గొప్పయోగి అవుతాడు’ అని చెప్పిన జోతిష్యుడు-
1) అసిత 2) ఉపగుప్తుడు
3) నాగార్జునుడు 4) మహాకాత్సాయునుడు
5. బుద్ధుడు క్రీ.పూ. 483లో కుశీనగరంలో మరణించాడు. ఆయనకు అప్పుడు ఎన్నేళ్లు?
1) 60 2) 75 3) 85 4) 80
6. కిందివాటిలో సరికానిది?
1) సిద్ధార్థుడు జన్మించిన ఏడు రోజులకు మాయాదేవి క్షయ వ్యాధితో మరణించింది.
2) సిద్ధార్థుడిని పెంచిన తల్లి గౌతమీ ప్రజాపతి.
3) సిద్ధార్థుడికి 29 ఏళ్ల వయసులో యశోధర అనే కన్యతో వివాహమైంది.
4) సిద్ధార్థుడు, యశోధరల కుమారుడు రాహులుడు.
7. కిందివాటిని పరిశీలించి సమాధానం గుర్తించండి.
ఎ) మహాభినిష్క్రమణం - 29 ఏళ్ల వయసులో బుద్ధుడు ఇంటి నుంచి వెళ్లిపోవడం
బి) ధర్మచక్రపరివర్తనం - బుద్ధుడి మొదటి బోధన
1) ఎ, బి రెండూ సరైనవి 2) ఎ సరైంది, బి సరికాదు
3) ఎ సరికాదు, బి సరైంది 4) ఎ, బి రెండూ సరికానివి
8. కింది వాక్యాలను పరిశీలించి, సరైన సమాధానం గుర్తించండి.
ఎ) అలారకరామ - సిద్ధార్థుడికి యోగ విద్యలు నేర్పాడు.
బి) ఉద్దకరామపుత్ర - సిద్ధార్థుడికి ప్రవచనాలు బోధించాడు.
1) ఎ సరైంది, బి సరికాదు 2) ఎ, బి లు సరైనవి
3) ఎ, బి లు సరికావు 4) ఎ సరికాదు, బి సరైంది
9. బుద్ధుడికి ఉన్న మరో పేరు-
1) అంగీరసుడు 2) తథాగతుడు
3) శాక్యముని 4) పైవన్నీ
10. కిందివారిలో బౌద్ధమతంలో చేరిన ప్రముఖులు, వారి వృత్తులను జత చేయండి.
| 1) ఉపాలి | ఎ) వేశ్య |
| 2) ఆమ్రపాళి | బి) వైశ్యుడు |
| 3) అంగుళీమాల | సి) నిమ్నకులం (మంగళి) |
| 4) అనాథ పిండకుడు | డి) గజదొంగ, హంతకుడు |
1) 1-ఎ, 2-బి, 3-సి, 4-డి 2) 1-సి, 2-ఎ, 3-డి, 4-బి
3) 1-డి, 2-సి, 3-బి, 4-ఎ 4) 1-బి, 2-డి, 3-సి, 4-ఎ
11. బుద్ధుడి బోధనలైన ఆర్య సత్యాల్లో సరైనవి గుర్తించండి.
ఎ) ప్రపంచమంతా దుఃఖమయం
బి) దుఃఖానికి కారణం కోరికలు
సి) కోరికలను జయించాలి
డి) అష్టాంగ మార్గం అనుసరించాలి
1) ఎ, బి, డి 2) ఎ, బి, సి, డి
3) ఎ, సి 4) ఎ, బి, సి
12. బౌద్ధమతంలోని త్రిపీఠకాల్లో లేనిది-
1) వినయ పీఠిక 2) సుత్త పీఠిక
3) అభిదమ్మ పీఠిక 4) ధర్మ పీఠిక
13. కింది సంఘటనలు, చిహ్నాలను జతపరచండి.
| 1) సిద్ధార్థుడి పుట్టుక | ఎ) కమలం |
| 2) బుద్ధుడి మొదటి బోధన | బి) చక్రం |
| 3) బుద్ధుడి జ్ఞానోదయం | సి) బోధి వృక్షం |
| 4) బుద్ధుడి మరణం | డి) స్తూపం |
1) 1-ఎ, 2-బి, 3-సి, 4-డి 2) 1-డి, 2-సి, 3-బి, 4-ఎ
3) 1-ఎ, 2-సి, 3-డి, 4-బి 4) 1-డి, 2-ఎ, 3-బి, 4-సి
14. కిందివాటిని జతచేయండి.
| 1) సరైన దృష్టి | ఎ) సత్యాన్ని తెలుసుకోవడం |
| 2) సరైన ఉద్దేశం | బి) మనసును చెడు నుంచి విడిపించడం |
| 3) సరైన ప్రసంగం | సి) ఇతరులను బాధ పెట్టకపోవడం |
| 4) సరైన క్రియ | డి) ఇతరుల మంచి కోసం పనిచేయడం |
1) 1-ఎ, 2-బి, 3-సి, 4-డి 2) 1-డి, 2-సి, 3-బి, 4-ఎ
3) 1-బి, 2-ఎ, 3-సి, 4-డి 4) 1-బి, 2-డి, 3-సి, 4-ఎ
15. కిందివాటిని జతచేయండి.
| 1) సరైన జీవితం | ఎ) జీవితాన్ని గౌరవించడం |
| 2) సరైన కృషి | బి) చెడును ఎదిరించడం |
| 3) సరైన ఏకాగ్రత | సి) ధ్యాన సాధన |
| 4) సరైన బుద్ధి | డి) ఆలోచనలు నియంత్రించడం |
1) 1-ఎ, 2-సి, 3-డి, 4-బి 2) 1-ఎ, 2-బి, 3-సి, 4-డి
3) 1-బి, 2-సి, 3-ఎ, 4-డి 4) 1-డి, 2-సి, 3-బి, 4-ఎ
16. బౌద్ధమతానికి చెందిన త్రిరత్నాల్లో లేనిది?
1) బుద్ధుడు 2) జ్ఞానం 3) ధర్మం 4) సంఘం
17. బౌద్ధమతంలో బోధనలు ప్రధానంగా ఏ భాషలో ఉన్నాయి?
1) పాళి 2) సంస్కృతం 3) మగది 4) అవధి
18. కిందివాటిని పరిశీలించి, సరైన సమాధానం గుర్తించండి.
ఎ) వినయ పీఠిక - ఉపాలి
బి) సుత్త పీఠిక - ఆనందుడు
సి) అభిదమ్మ పీఠిక - మొగలి పుత్తతిస్సా
1) ఎ, బి, సి 2) ఎ, బి
3) ఎ మాత్రమే 4) ఏదీకాదు
19. కిందివాటిలో సుత్త పీఠికలో భాగం కానిది-
1) మధ్యమ నికాయ 2) సంయుక్త నికాయ
3) అంగత్త నికాయ 4) కౌశిక నికాయ
20. కిందివాటిని జతపరచండి.
| బౌద్ధ సమావేశాలు | అధ్యక్షులు |
| 1) ఒకటో సమావేశం | ఎ) మహాకశ్యప |
| 2) రెండో సమావేశం | బి) వసుమిత్రుడు |
| 3) మూడో సమావేశం | సి) తిస్సా |
| 4) నాలుగో సమావేశం | డి) సబాకామి |
1) 1-ఎ, 2-బి, 3-సి, 4-డి 2) 1-డి, 2-సి, 3-బి, 4-ఎ
3) 1-ఎ, 2-డి, 3-సి, 4-బి 4) 1-ఎ, 2-డి, 3-బి, 4-సి
21. కిందివాటిలో మహాయాన బౌద్ధమతానికి సంబంధించి సరైంది?
ఎ) మహాసాంఘిక మహాయానంగా మారింది.
బి) వీరు బుద్ధుడిని దేవుడిగా, అవతార పురుషుడిగా భావిస్తారు.
సి) మహాయాన సిద్ధాంతకర్త ఆచార్య నాగార్జునుడు.
డి) వీరు సంస్కృత భాష ద్వారా ప్రచారం చేశారు.
1) ఎ, బి, సి, డి 2) ఎ, సి, డి
3) ఎ, బి, డి 4) ఎ, డి
22. కిందివాటిలో హీనయాన బౌద్ధానికి సంబంధించి సరైనవి?
ఎ) వీరు బుద్ధుడిని గురువుగా ఆరాధిస్తారు.
బి) వీరి బోధనలు ప్రాకృత భాషలో ఉన్నాయి.
సి) సిద్ధార్థుడే బుద్ధుడి ఆఖరి జన్మ అని నమ్ముతారు.
డి) క్రతువులను నిరాకరిస్తారు.
1) ఎ, బి 2) ఎ, బి, సి, డి
3) ఎ, సి, డి 4) ఎ, బి, డి
23. కిందివాటిని జతచేయండి.
| 1) స్తూపం | ఎ) అస్తికలపై నిర్మించిన స్తూపాలు |
| 2) ధాతుగర్భిత స్తూపం | బి) సన్యాసుల వస్తువులపై నిర్మించేవి |
| 3) పారిభోజక స్తూపం | సి) అర్ధచంద్రాకార నిర్మాణం |
| 4) ఉద్దేశిక స్తూపం | డి) ఎలాంటి వస్తువులు లేకుండా నిర్మించేవి |
1) 1-ఎ, 2-బి, 3-సి, 4-డి 2) 1-సి, 2-ఎ, 3-బి, 4-డి
3) 1-డి, 2-సి, 3-బి, 4-ఎ 4) 1-సి, 2-బి, 3-ఎ, 4-డి
24. ప్రపంచంలో అతి పెద్ద స్తూపం?
1) సాంచి 2) సారనాథ్‌
3) బోరోబుదుర్‌ 4) అమరావతి
25. బుద్ధుడి జన్మవృత్తాంతం గురించి తెలిపే కథలు?
1) పురాణాలు 2) ధర్మసూత్రాలు
3) జాతక కథలు 4) ఇతిహాసాలు
26. కింది వాక్యాలను పరిశీలించి, సరైన సమాధానం గుర్తించండి.
ఎ) అమరావతి స్తూపాలను కనుక్కున్నది కల్నల్‌ మెకంజీ.
బి) అమరావతి స్తూప శిథిలాలు కొన్ని లండన్‌లో, మరికొన్ని మద్రాసులో ఉన్నాయి.
సి) అజంతా, ఎల్లోరా శిల్పాలకు ప్రేరణ బౌద్ధమతం.
డి) అమరావతి స్తూపంలో నలగిరి ఏనుగును బుద్ధుడు శాంతపరిచినట్లు ఉంది
1) ఎ, బి, డి 2) ఎ, బి, సి, డి
3) ఎ, సి, డి 4) ఎ, సి
27. బౌద్ధమత ఆచరణకు సంబంధించి కిందివారిలో భిన్నమైనవారు?
1) అశోకుడు 2) బిందుసారుడు
3) అజాత శత్రువు 4) కాలాశోకుడు
28. కిందివాటిలో ఆచార్య నాగార్జునుడికి సంబంధించి సరైనవి?
ఎ) విదర్భలో ఒక బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించాడు.
బి) ఇతడిని రెండో తథాగతుడు, ఇండియన్‌ ఐన్‌స్టీన్‌ అంటారు.
సి) మాధ్య‌మిక వాదం, శూన్యవాదం బోధించాడు.
డి) ఇతడి గ్రంథాల్లో ప్రముఖమైనవి సుహృలేఖ, రసరత్నాకర.
1) ఎ, డి 2) ఎ, సి, డి
3) ఎ, బి, సి, డి 4) ఎ, బి, సి
29. నాలుగో బౌద్ధ సమావేశం నిర్వహించినవాడు కనిష్కుడు. అయితే దీనికి ఉపాధ్యక్షులు ఎవరు?
1) నాగార్జునాచార్య 2) అశ్వఘోషుడు
3) వసుమిత్రుడు 4) 1, 2
సమాధానాలు
1-2; 2-4; 3-3; 4-1; 5-4; 6-3; 7-1; 8-2; 9-4; 10-2; 11-2; 12-4; 13-1; 14-1; 15-2; 16-2; 17-1; 18-1; 19-4; 20-3; 21-1; 22-2; 23-2; 24-3; 25-3; 26-2; 27-2; 28-3; 29-4.
ఆన్‌లైన్ ప‌రీక్ష కోసం క్లిక్ చేయండి...
