ద్రావణాలు, ఆమ్లాలు, క్షారాలు

ద్రావణాలు

1. రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సమ్మేళనాలున్న సజాతీయ మిశ్రమాన్ని ద్రావణం అంటారు.
 

2. ద్రావణంలో సాపేక్షంగా తక్కువ పరిమాణంలో ఉన్న ఘటకాన్ని ద్రావితం అంటారు.
 

3. ద్రావణంలో సాపేక్షంగా అధిక పరిమాణంలో ఉన్న ఘటకాన్ని ద్రావణి అంటారు.
 

4. ద్రావణం = ద్రావితం + ద్రావణి
 

5. ద్రావితాన్ని, ద్రావణికి కలిపినప్పుడు ఏర్పడే సజాతీయ మిశ్రమాన్నే ద్రావణం అంటారు.
ఉదా: i) 2 గ్రాముల కాపర్ సల్ఫేట్‌ను 50 మి.లీ. నీటిలో కలిపారు. తక్కువ పరిమాణం (2 గ్రాములు) ఉన్న కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావితం అవుతుంది, నీరు ద్రావణి అవుతుంది.
ii) 10 గ్రాముల కార్బన్ డై ఆక్సైడ్‌ను ఒక లీటర్ నీటిలో కరిగించగా సోడా ఏర్పడింది. తక్కువ పరిమాణం
(10 గ్రాములు) ఉన్న కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ ద్రావితం, ఎక్కువ పరిమాణం ఉన్న నీరు ద్రావణి అవుతాయి.
iii) 50 గ్రాముల నీటికి, 50 గ్రాముల ఆల్కహాల్‌ను కలిపారు. ఈ సందర్భంలో రెండు ఘటకాల పరిమాణం సమానం. ఇలాంటప్పుడు ఏదైనా ఒక ఘటకాన్ని ద్రావణిగా, రెండో ఘటకాన్ని ద్రావితంగా భావించవచ్చు. ఈ ఉదాహరణలో నీరు ద్రావణి, ఆల్కహాల్ ద్రావితం లేదా నీరు ద్రావితం, ఆల్కహాల్ ద్రావణి.
 

6. నీటిని ద్రావణిగా ఉపయోగించిన ద్రావణాన్ని జలద్రావణం అంటారు.
 

7. ఆల్కహాల్‌ను ద్రావణిగా ఉపయోగించిన ద్రావణాన్ని ఆల్కహాల్ ద్రావణం అంటారు.
 

8. స్థిర ఉష్ణోగ్రత వద్ద 100 గ్రాముల ద్రావణిలో కరిగే ద్రావితం పరిమాణాన్ని ద్రావణీయత అంటారు.
    

9. ద్రావణీయత కింది అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
* ద్రావితం, ద్రావణి స్వభావం
* ఉష్ణోగ్రత
 

10. అయానిక పదార్థాలు ధృవ ద్రావణిలో కరుగుతాయి, అధృవ ద్రావణిలో కరగవు.
ఉదా: కాపర్ సల్ఫేట్ నీటిలో కరుగుతుంది, కిరోసిన్‌లో కరగదు.
 

11. సమయోజనీయ పదార్థాలు అధృవ ద్రావణిలో కరుగుతాయి, ధృవ ద్రావణిలో కరగవు.
ఉదా: నాఫ్తలీన్ నీటిలో కరగదు కానీ కిరోసిన్‌లో కరుగుతుంది.
 

12. ద్రావణం ఏర్పడినప్పుడు ఉష్ణం వెలువడే సందర్భంలో ఉష్ణోగ్రతను పెంచితే ద్రావణీయత తగ్గుతుంది.
 

13. ద్రావణం ఏర్పడినప్పుడు ఉష్ణం గ్రహించే సందర్భంలో ఉష్ణోగ్రతను పెంచితే ద్రావణీయత పెరుగుతుంది.
 

14. ఉష్ణోగ్రతను పెంచితే వాయువుల ద్రావణీయత తగ్గుతుంది.
 

15. పీడనాన్ని పెంచితే వాయువుల ద్రావణీయత పెరుగుతుంది.
 

16. KOH, NaNO₃, KNO₃, NH₄Cl లాంటి పదార్థాల ద్రావణీయత ఉష్ణోగ్రతతో పాటు పెరుగుతుంది.
 

17. CaSO₄, Ce₂(SO₄)₃, (CH₃COO)₂ Ca లాంటి పదార్థాల ద్రావణీయత ఉష్ణోగ్రత పెరగడం వల్ల తగ్గుతుంది.
 

18. NaCl లాంటి పదార్థాల ద్రావణీయత దాదాపు అంతే ఉంటుంది. ఉష్ణోగ్రత పెరగడం వల్ల మారదు.
 

19. CO₂ను నీటిలో కరిగిస్తే ఏర్పడిన ద్రావణాన్ని సోడా అంటారు. భోజనం తర్వాత ఆహారం త్వరగా జీర్ణం కావడానికి సోడాను సేవిస్తారు. సోడా సీసాను తెరిచినప్పుడు బుడగలు రావడం మనం గమనిస్తాం. ఈ బుడగలే CO₂ వాయువు.
 

20. ఏకాంక ఘనపరిమాణం ఉన్న ద్రావణిలో వివిధ ఉష్ణోగ్రతల వద్ద వాయు పీడనం ఒక అట్మాస్ఫియర్ అయినప్పడు కరిగే వాయు ఘనపరిమాణాన్ని NTP పరిస్థితులను మార్చితే, దాన్ని 'శోషణ గుణకం' అంటారు.
ఉదా: CO₂ వాయువు శోషణ గుణకాలు
  0°C − 1.713
10°C − 1.194
20°C − 0.878
30°C − 0.665
40°C − 0.53

 

21. ద్రావణీయత ఆధారంగా ద్రావణాలను మూడు రకాలుగా విభజించారు.
1) అసంతృప్త ద్రావణం   2) సంతృప్త ద్రావణం    3) అతిసంతృప్త ద్రావణం
 

22. అసంతృప్త ద్రావణం: నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద మరికొంత ద్రావితాన్ని కరిగించుకోగల ద్రావణాన్ని అసంతృప్త ద్రావణం అంటారు.
 

23. సంతృప్త ద్రావణం: నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఒక ద్రావణిలో కరగాల్సినంత ద్రావితం కరగడం వల్ల ఏర్పడిన ద్రావణాన్ని సంతృప్త ద్రాణం అంటారు.
                                  (లేదా)
నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద మరికొంత ద్రావితాన్ని కరగించుకోలేని ద్రావణాన్ని సంతృప్త ద్రావణం అంటారు.
 

24. అతిసంతృప్త ద్రావణం: నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఒక ద్రావణిలో సంతృప్త ద్రావణం ఏర్పడటానికి అవసరమైన ద్రావితం కంటే అధిక ద్రావితం కరగడం వల్ల ఏర్పడిన ద్రావణాన్ని అతి సంతృప్త ద్రావణం అంటారు. పటిక, హైపోలు అతిసంతృప్త ద్రావణాలను ఇస్తాయి.
 

25. సంతృప్త ద్రావణం ఏర్పడినప్పుడు కరగకుండా మిగిలిపోయిన ద్రావితం, ద్రావణంలో కరిగిన ద్రావితంతో సమతాస్థితిలో ఉంటుంది. ఈ సమతాస్థితి ఒక గతిక సమతాస్థితి.
 

26. సంతృప్త ద్రావణాన్ని వేడిచేస్తే అది అసంతృప్త దావ్రణంగా మార్పు చెందుతుంది.
 

27. అతి సంతృప్త ద్రావణం అస్థిరంగా ఉంటుంది. దీన్ని కదిలించినా లేదా అలజడి కలిగించినా అధికంగా కరిగి ఉన్న ద్రావితం వేరుపడుతుంది. సంతృప్త ద్రావణంగా మార్పు చెందుతుంది.
 

28. ప్రమాణ ఘనపరిమాణం ఉన్న ద్రావణంలో ఉండే ద్రావితం పరిమాణాన్ని గాఢత అంటారు. గాఢతను వివిధ రకాలుగా సూచించవచ్చు.
 

29. భారశాతం (Weight Percentage), W%: 100 గ్రాముల ద్రావణంలో కరిగి ఉన్న ద్రావితం భారాన్ని భారశాతం అంటారు. భారశాతానికి ప్రమాణాలు లేవు.
            
 

30. ఘనపరిమాణ శాతం (Volume Percentage), V%: 100 మి.లీ. ద్రావణంలో ఉన్న ద్రావితం ఘనపరిమాణాన్ని ఘనపరిమాణ శాతం అంటారు. ఘనపరిమాణ శాతానికి ప్రమాణాలు లేవు.

 

31. మొలారిటీ (M): ఒక లీటరు ద్రావణంలో కరిగి ఉన్న ద్రావితపు మోల్‌ల లేదా గ్రామ్ మోల్‌ల సంఖ్యను మొలారిటీ అంటారు.

V లీటర్ల ద్రావణంలో ఉన్న ద్రావిత మోల్‌ల సంఖ్య = n

32. ఒక ద్రావణపు మొలారిటీ ఉష్ణోగ్రతపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఎందుకంటే ఉష్ణోగ్రత మారితే ఘనపరిమాణం (V) మారుతుంది.
 

33. మొలారిటీ ప్రమాణాలు మోల్/ లీటరు.
 

34. గాఢత తెలిసిన ద్రావణాన్ని ప్రమాణ ద్రావణం అంటారు.
 

35. ప్రమాణ ద్రావణాలను ప్రమాణ కుప్పెల్లో తయారు చేస్తారు.
 

36. మోల్ భాగం (Mole Fraction X): ద్రావణంలో ఉన్న ఘటక మోల్‌ల సంఖ్యకు, ద్రావణంలో ఉన్న మొత్తం మోల్స్ సంఖ్యకు గల నిష్పత్తిని మోల్ భాగం అంటారు.

39. ద్రావణంలో ఉన్న అన్ని ఘటకాల మోల్ భాగాల మొత్తం ఒకటికి సమానమవుతుంది.
         
 

40. మొలాలిటీ(m): ఒక కిలోగ్రామ్ (kg) ద్రావణిలో కరిగి ఉన్న ద్రావితం మోల్‌ల సంఖ్యను ఆ ద్రావణం మొలాలిటీ (m) గా నిర్వచిస్తారు.

 

41. నార్మాలిటీ (N): ఒక లీటర్ ద్రావణంలో కరిగి ఉన్న ద్రావితం తుల్య భారాల సంఖ్యను ఆ ద్రావణం నార్మాలిటీ అంటారు. దీన్ని 'N' తో సూచిస్తారు.

నార్మాలిటీని లెక్కకట్టేందుకు తుల్యభారాలు అవసరం.

* ఆమ్లం ఒక అణువులో స్థానభ్రంశం చెందించగల హెడ్రోజన్ పరమాణువుల సంఖ్యనే దాని క్షారత అంటారు.

* క్షారం ఒక అణువులో స్థానభ్రంశం చెందించడానికి వీలైన OH^- అయాన్లనే దాని ఆమ్లత అంటారు.

 

42. వాయువులు, బాష్పాలు ఏవైనా, ఎన్నయినా పరస్పరం పూర్తిగా సజాతీయంగా మిశ్రణం చెందుతాయి. కాబట్టి వాయు మిశ్రమాలన్నీ వాయు ద్రావణాలే. వాయు ద్రావణానికి మంచి ఉదాహరణ గాలి.
 

43. ఒక ద్రవంలో మరో ద్రవం లేదా వాయువు లేదా ఘనపదార్థాన్ని కరగించడం ద్వారా కానీ, కొన్ని సందర్భాల్లో రెండు లేదా ఎక్కువ ఘనపదార్థాలను కానీ కలిపితే ద్రావణాలు లభిస్తాయి. ద్రవ ద్రావణాలను 3 రకాలుగా విభజించారు.
ఎ) పూర్తి మిశ్రణీయ ద్రవాలు (Miscible liquids): బెంజీన్, టోలిన్; నీరు, ఆల్కహాల్ లాంటివి ఒకదాంతో ఒకటి పూర్తిగా మిశ్రణం చెందుతాయి.
బి) పాక్షిక మిశ్రణీయ ద్రవాలు (Partially miscible liquids): ఈథర్, నీరు; ఫీనాల్, నీరు ఒకదానిలో ఒకటి స్వల్పంగా కరుగుతాయి.
సి) అమిశ్రణీయ ద్రవాలు (Immiscible liquids): నూనె, నీరు; కిరోసిన్, నీరు లాంటివి ఒకదానితో ఒకటి ఏమాత్రం కరగవు.
 

44. మిశ్రమ లోహాలన్నీ ఘన ద్రావణాలే. కాపర్, గోల్డ్ పరస్పరం కలిసిపోయి ఘన ద్రావణాన్ని ఏర్పరుస్తాయి.
 

45. సోడియం థయోసల్ఫేట్ (హైపో) రసాయన సంఘటనం Na₂S₂O₃ . 2 H₂O
 

46. పదార్థాలు నీటిలో కరిగి ధన, రుణ అయాన్‌లుగా విభజన చెందే ప్రక్రియను అయనీకరణం అంటారు.
 

47. నీటిలో పూర్తిగా అయనీకరణం చెందే సమ్మేళనాలను బలమైన విద్యుద్విశ్లేషాలు అంటారు. NaCl, KCl, NaNO₃, NaOH, CaCl₂, FeCl₃, H₂SO₄ లు బలమైన విద్యుద్విశ్లేష్యాలు. ఇవి అధిక పరిమాణంలో విద్యుత్‌ను ప్రవహింపజేస్తాయి.
  

 

48. నీటిలో పాక్షికంగా అయనీకరణం చెందే సమ్మేళనాలను బలహీన విద్యుద్విశ్లేష్యాలు అంటారు. NH₄OH, CH₃COOH, H₂CO₃, H₃PO₄, H₃BO₃, Mg(OH)₂, Ca(OH)₂ లు బలహీన విద్యుద్విశ్లేష్యాలు. ఇవి తక్కువ పరిమాణంలో విద్యుత్‌ను ప్రవహింపజేస్తాయి.
 

49. బలహీన విద్యుద్విశ్లేష్యాల్లో అయనీకరణం చెందిన భాగానికి, అయనీకరణం చెందని భాగానికి మధ్య సమతాస్థితి ఏర్పడుతుంది.

50. నీటిలో కరిగి అయనీకరణం చెందని సమ్మేళనాలను అవిద్యుత్ విశ్లేష్యాలు అంటారు. గ్లూకోజ్, సుక్రోజ్, యూరియా, ఆల్కహాల్‌లు అవిద్యుత్ విశ్లేష్యాలు. ఇవి విద్యుత్‌ను ప్రవహింపజేయలేవు.

 

51. బలమైన విద్యుద్విశ్లేష్యాలు పూర్తిగా అయనీకరణం చెందడం వల్ల నీటిపై విలీనత, ఉష్ణోగ్రతల ప్రభావం ఉండదు.
 

52. ఉష్ణోగ్రత, విలీనత పెంచినప్పుడు బలహీన విద్యుద్విశ్లేష్యాల అయనీకరణం పెరుగుతుంది.
 

53. 120 గ్రాముల సోడియం కార్బొనేట్ జలద్రావణంలో 10 గ్రాముల సోడియం కార్బొనేట్ ఉంటే దాని భార శాతాన్ని లెక్కించండి.
ద్రావిత భారం W = 10 గ్రా.
ద్రావణ భారం (w + W) = 120 గ్రా.

                 W% = 8.33
 

54. NaCl జలద్రావణపు భారశాతం 10. ద్రావణపు భారం 150 గ్రాములైతే నీరు, NaClల భారాలను లెక్కించండి.
ద్రావిత భారం W% = 10
ద్రావణి భారం (w + W) = 150 గ్రా.

NaCl భారం W = 15 గ్రా.
ద్రావణి భారం = ద్రావణం భారం - ద్రావిత భారం
                    = 150 - 15
                    = 135 గ్రా.
 

55. 45 మి.లీ. హెప్టేన్‌కు 15 మి.లీ. హెక్సేన్‌ను కలిపినప్పుడు ఏర్పడిన ద్రావణపు ఘనపరిమాణ శాతాన్ని లెక్కించండి.
ద్రావిత (హెక్సేన్) ఘనపరిమాణం (v) = 15 మి.లీ.
ద్రావణి (హెప్టేన్) ఘనపరిమాణం (V) = 45 మి.లీ.
ద్రావణం ఘనపరిమాణం (v + V) = 15 + 45 = 60 మి.లీ.

V% = 25
 

56. 'X' అనే ద్రావితాన్ని ఆల్కహాల్‌లో కరిగిస్తే ఏర్పడిన ద్రావణపు ఘనపరిమాణ శాతం 20%. ద్రావణ ఘనపరిమాణం 250 మి.లీ. అయితే ఆల్కహాల్, 'X'ల ఘనపరిమాణాలను లెక్కించండి.
 ద్రావణం ఘనపరిమాణం (v + V) = 250 మి.లీ.
 ఘనపరిమాణం శాతం (v%) = 20

        = 50 మి.లీ.
 ద్రావితం (X) ఘ.ప = 50 మి.లీ.
 ద్రావణి (ఆల్కహాల్) ఘ.ప. = ద్రావణం ఘ.ప. - ద్రావిత ఘ.ప.
= 250 - 50
= 200 మి.లీ.
 

57. 250 మి.లీ. సోడియం కార్బొనేట్ జలద్రావణంలో 2.12 గ్రాముల Na₂CO₃ ఉంటే ఆ ద్రావణపు మొలారిటీని లెక్కించండి. (Na₂CO అణుభారం = 106).
V = 250 మి.లీ. =  లీ. = 0.25 లీ.
Na₂CO₃ భారం (W) = 2.12 గ్రా.
Na₂CO₃ అణుభారం = 106

                  = 0.08 లీ
 

58. 500 మి.లీ. 0.2 M ఆక్సాలిక్ ఆమ్ల (H₂C₂O₄. 2 H₂O) ద్రావణంలో ఉన్న ఆక్సాలిక్ ఆమ్ల భారాన్ని లెక్కించండి. (ఆక్సాలిక్ ఆమ్ల భారం = 126)
 W = ?
 గ్రామ్ అణుభారం = 126
 మొలారిటీ = 0.2 M
V = 500 మి.లీ. = 0.5 లీ.

W = 0.2 × 126 × 0.5
W = 12.6 గ్రా.
 

59. 750 మి.లీ. 0.4 M సోడియం హైడ్రాక్సైడ్ (NaOH) ద్రావణంలో ఉన్న NaOH మోల్‌ల సంఖ్యను లెక్కించండి. (NaOH అణుభారం = 40)

 n = ?
 మొలారిటీ = 0.4

n = 0.4 × 0.75
n = 0.3
 

60. 2 మోల్‌ల Na₂CO₃ ని 3 మోల్‌ల నీటిలో కరిగించగా ఏర్పడిన ద్రావణంలో Na₂CO₃, నీటి మోల్ భాగాలను లెక్కించండి.
 మొత్తం మోల్‌ల సంఖ్య = 2 + 3 = 5

 

61. 4 గ్రాముల NaOH (అణుభారం = 40)ని 16.2 గ్రాముల నీటిలో (అణుభారం = 18) కరిగించారు. ఏర్పడిన ద్రావణంలో NaOH, నీటి మోల్ భాగాలను లెక్కించండి.

62. 75 గ్రాముల బెంజీన్‌లో 2.5 గ్రాముల ఇథనోయిక్ ఆమ్లం (CH₃COOH) మొలాలిటీని లెక్కించండి.
C₂H₄O₂ మోలార్ ద్రవ్యరాశి = 12 × 2 + 1 × 4 + 16 × 2 = 60 g/ mol

= 0.556 mol/kg
 

63. 0.65 M H₂SO₄ ద్రావణం నార్మాలిటీ ఎంత?
H₂SO₄ అణుభారం = 98.1
H₂SO₄ తుల్యభారం = 

అంటే 1 మోల్ H₂SO₄ లో రెండు తుల్యభారాలు ఉన్నాయి.
 కాబట్టి H₂SO₄ నార్మాలిటీ దాని మొలారిటీకి రెట్టింపు.
 ∴ 0.65 M H₂SO₄ = 2 × 0.65 N × H₂SO₄
                               = 1.30 N × H₂SO₄
 

64. 28.9 గ్రాముల H₂SO₄ ను 450 మి.లీ. ద్రావణంలో కరిగిస్తే లభించే ద్రావణం నార్మాలిటీ ఎంత?
 ద్రావిత భారం = 28.9 గ్రా.
ద్రావితం తుల్యభారం =  = 49.05 గ్రా./ తుల్యభారం
ద్రావణం ఘనపరిమాణం = 450 మి.లీ. = 0.45 లీటర్

= 1.31 తుల్యభారాలు/లీ. = 1.31 N

ఆమ్లాలు, క్షారాలు

65. ఆమ్లాలు పుల్లని రుచిని కలిగి నీలి లిట్మస్‌ను ఎరుపుగా మారుస్తాయి.
 

66. క్షారాలు సబ్బులా మృదువైన స్పర్శ కలిగి, ఎర్ర లిట్మస్‌ను నీలిగా మారుస్తాయి.
 

67. ఆమ్లం క్షారంతో కలసి లవణాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.
 

68. ఆమ్లాల తయారీ: అలోహ ఆక్సైడ్‌లను నీటిలో కరిగించినప్పుడు ఆమ్లాలు ఏర్పడతాయి.
       SO₂    +     H₂O    H₂SO₃
(సల్ఫర్ డై ఆక్సైడ్)                 (సల్ఫ్యూరస్ ఆమ్లం)
       SO₃     +     H₂O      H₂SO₄
(సల్ఫర్ ట్రై ఆక్సైడ్)                  (సల్ఫ్యూరిక్ ఆమ్లం)
       CO₂     +     H₂O      H₂CO₃
(కార్బన్ డై ఆక్సైడ్)                  (కార్బోనిక్ ఆమ్లం)
       N₂O₅     +     H₂O   2 HNO₃
(నైట్రోజన్ పెంటాక్సైడ్)                 (నైట్రిక్ ఆమ్లం)
       P₂O₅     +     3 H₂O      2 H₃PO₄
(ఫాస్ఫరస్ పెంటాక్సైడ్)                (ఫాస్పారిక్ ఆమ్లం)
       P₂O₃     +     3 H₂O      2 H₃PO₃
(ఫాస్ఫరస్ ట్రై ఆక్సైడ్)                  (ఫాస్ఫరస్ ఆమ్లం)
       N₂O₃     +     H₂O      2 HNO₂
(డై నైట్రోజన్ ట్రై ఆక్సైడ్)               (నైట్రస్ ఆమ్లం)

69. ఆమ్లాలు బాష్పశీల ధర్మాన్ని కలిగి ఉంటాయి. సాధారణంగా ఉపయోగించే కొన్ని ఆమ్లాల బాష్పశీలతా క్రమం
CH₃COOH  >  HCl  >  H₂SO₄
 

70. తక్కువ బాష్పశీల ఆమ్లాల నుంచి ఎక్కువ బాష్పశీల ఆమ్లాలను తయారుచేయవచ్చు.
2 NaCl + H₂SO₄ Na₂SO₄ + 2 HCl
CH₃COONa + HCl  NaCl + CH₃COOH

71. క్షారాల తయారీ: లోహ ఆక్సైడ్‌లను నీటిలో కరిగించినప్పుడు క్షారాలు ఏర్పడతాయి.
     Na₂O        +      H₂O      2 NaOH
(సోడియం ఆక్సైడ్)                (సోడియం హైడ్రాక్సైడ్)
     MgO     +      H₂O          Mg(OH)₂
(మెగ్నీషియం ఆక్సైడ్)                 (మెగ్నీషియం హైడ్రాక్సైడ్)
    CaO     +     H₂O          Ca(OH)₂
(కాల్షియం ఆక్సైడ్)                      (కాల్షియం హైడ్రాక్సైడ్)
    ZnO     +     H₂O          Zn(OH)₂
(జింక్ ఆక్సైడ్)                            (జింక్ హైడ్రాక్సైడ్)

ఆమ్లాల ధర్మాలు 

72. ఆమ్లాలు సూచికల రంగులను మారుస్తాయి. ఆమ్లాలు నీలి లిట్మస్ కాగితాన్ని ఎర్ర లిట్మస్‌గా, నారింజ రంగులో ఉండే మిథైల్ ఆరెంజ్ సూచిక రంగును ఎరుపు రంగుకు మారుస్తాయి.
 

73. Zn, Mg లాంటి లోహాలతో చర్య పొంది ఆమ్లాలు హైడ్రోజన్ వాయువును విడుదల చేస్తాయి.
    H₂SO₄ + Zn  ZnSO₄ + H₂↑
    2 HCl + Mg  MgCl₂ + H₂↑

74. ఆమ్లాలు క్షారాలతో చర్యపొంది నీటిని, లవణాలను ఏర్పరుస్తాయి.
    HCl + NaOH  NaCl + H2O
    H₂SO₄ + 2 NaOH  Na₂SO₄ + 2 H₂O
    2 HCl + Ca(OH)₂ CaCl₂ + 2 H₂O
    H₂SO₄ + Ca(OH)₂ CaSO₄ + 2 H₂O
    HNO₃ + KOH  KNO₃ + H₂O

75. లోహ ఆక్సైడ్‌లతో ఆమ్లాలు చర్యపొంది లవణాలను, నీటిని ఏర్పరుస్తాయి.
2 HNO₃ + ZnO

Zn(NO₃)₂ + H₂O
2 HCl + CuO  CuCl₂ + H₂O

76. కార్బొనేట్, బైకార్బొనేట్‌ల నుంచి ఆమ్లాలు కార్బన్ డై ఆక్సైడ్‌ను విడుదల చేస్తాయి.
Na₂CO₃ + 2 HCl  2 NaCl + H₂O + CO₂↑
NaHCO₃ + HCl   NaCl + H₂O + CO₂↑

77. ఆమ్ల జల ద్రావణాలు విద్యుత్ వాహకతను ప్రదర్శిస్తాయి.

క్షారాల ధర్మాలు

78. క్షారాలు సూచికల రంగులను మారుస్తాయి. క్షారాలు ఎర్ర లిట్మస్ కాగితాన్ని నీలిగా, నారింజ రంగులో ఉండే మిథైల్ ఆరెంజ్ సూచికను పసుపు రంగుకు మారుస్తాయి.
 

79. క్షారాలను వేడి చేసినప్పుడు లోహ ఆక్సైడ్‌ను, నీటిని ఏర్పరుస్తాయి.
   Ca(OH)₂ CaO + H₂O
   2 Fe(OH)₃

 Fe₂O₃ + 3 H₂O

80. క్షారాలు ఆమ్లాలతో చర్య పొంది లవణాలను, నీటిని ఏర్పరుస్తాయి.
   NaOH + HCl  NaCl + H₂O
   Ca(OH)₂ + 2 HCl  CaCl₂ + 2 H₂O

81. క్షారాల జల ద్రావణాలు విద్యుత్ వాహకతను ప్రదర్శిస్తాయి.