• facebook
  • twitter
  • whatsapp
  • telegram

డీమాయర్ సిద్ధాంతం

నిర్వచనం:  n ఏదైనా ఒక పూర్ణాంకమయితే (cosθ+i sinθ)n = cos nθ + i sin nθ ను డీమాయర్ సిద్ధాంతం అంటారు.


భావనాత్మక సిద్ధాంతం

1. డీమాయర్ సిద్ధాంతం నిర్వచనం, నిరూపణ :
     నిర్వచనం :  n ఏదైనా ఒక పూర్ణాంకమయితే (cosθ+i sinθ)n = cos nθ + i sin nθ .
    నిరూపణ : సందర్భం  (i) : 'n' ఒక ధన పూర్ణాంకం అనుకుందాం.గణితానుగమనాన్ని ఉపయోగించి నిరూపిద్దాం.
    p(n) = {nN / (cosθ + i sinθ)n = cos nθ + i sin nθ}
         n = 1
ను ప్రతిక్షేపించగా
 (cosθ + i sinθ)1 = cos (1)θ + i sin (1)θ
 cosθ + i sinθ = cosθ + i sinθ
 n = 1 అయినప్పుడు ఇచ్చిన ప్రతిపాదన  నిజం.
 n = k  ను ప్రతిక్షేపించగా
 (cosθ + i sinθ)k = cos kθ + i sin kθ
    n = k అయినప్పుడు ఇచ్చిన ప్రతిపాదన  నిజం అనుకుందాం.

 

ఇప్పుడు  n = k + 1అయినప్పుడు ఇచ్చిన ప్రతిపాదన  నిజమని నిరూపిద్దాం
 (cosθ + i sinθ)k+1 = (cosθ + i sinθ)k (cosθ + i sinθ)
 (cosθ + i sinθ)k+1 = (cos kθ + i sin kθ) (cosθ + i sinθ)
 (cosθ + i sinθ)k+1 = cos kθ cosθ + i cos kθ sinθ + i sin kθ cosθ − sin kθ sin θ
 (cosθ + i sinθ)k+1 = (cos kθ cos θ − sin kθ sin θ) + i (sin kθ cos θ + cos kθ sin θ)
 (cos θ + i sin θ)k+1 = cos (kθ + θ) + i sin(kθ + θ)
 (cos θ + i sin θ)k+1 = cos (k+1)θ + i sin(k+1)θ
    n = k+1 అయినప్పుడు ఇచ్చిన ప్రతిపాదన  నిజం
  కాబట్టి , n  N కు p (n) నిజం
  (cosθ + i sinθ)n = cos nθ + i sin nθ
  సందర్భం(ii): 'n'  ఒక  రుణ పూర్ణాంకం   అనుకుందాం.
  n = −m  అనుకుందాం.  ఇక్కడ  'm'  ఒక  ధన పూర్ణాంకం.
  (cosθ + i sinθ)n = (cosθ + i sinθ)−m
  
    


  (cosθ + i sinθ)n = cos mθ − i sin mθ
  (cosθ + i sinθ)n = cos (−m)θ + i sin(−m)θ
        (cosθ + i sinθ)n = cos nθ + i sin nθ 

సందర్భం (iii):    n=0 అనుకుందాం
            (cosθ + i sinθ)n = (cosθ + i sinθ)0
                                       = cos 0 + i sin 0
                                       = 1
                                       = cos (0)θ + i sin (0)θ
     
(cosθ + i sinθ)n = cos nθ + i sin nθ
       (i), (ii) మరియు (iii) సందర్భాల  నుంచి
           
(cosθ + i sinθ) = cos nθ + i sin nθ
గమనిక  (1):   (cos nθ + i sin nθ) (cos nθ − i sin nθ) = 1 అని తెలుసు             
        


 గమనిక (2):  (cosθ + i sinθ)−n = cos (−n)θ + i sin (−n)θ
                      (cosθ + i sinθ)−n = cos nθ − i sin nθ
 గమనిక (3):  (cosθ − i sinθ)n = [cosθ + i (−sinθ)]n
                      = [cos (−θ) + i sin (−θ)]n
                      = cos (−nθ) + i sin (−nθ)
                      (cosθ − i sinθ)n = cos nθ − i sin nθ
 గమనిక (4):  z = (cosθ1 + i sinθ1)  (cosθ2 + i sinθ2)  ........  (cosθn + i sinθn)  అయితే
       అప్పుడు   z = cos (θ1 + θ2 + ........ + θn) + i sin (θ1 + θ2 + ...... + θn)


 గమనిక (5):  z = r  (cosθ + i sinθ)  మరియు  'n'  ఒక  ధనపూర్ణాంకం  అయితే ,  అప్పుడు
         
                ఇక్కడ k = 0, 1, 2 ....... (n−1)


ఒకటి యొక్క ఘనమూలాలు
   x3 = 1 అనే సమీకరణం 3 మూలాలను కలిగి  ఉంటుంది. అవే ఒకటి యొక్క ఘనమూలాలు.
                            x3 = 1        x3 − 1 = 0
                            (x−1) (x2 + x + 1) = 0

                  
              రెండో మూలాన్ని ω తో సూచిస్తే అప్పుడు మూడో  మూలం  ω2 అవుతుంది.
                     ...  ఒకటి యొక్క ఘనమూలాలు: 1, ω, ω2
  ధర్మాలు:   (1) 1+ ω + ω2 = 0
                   (2) ω3 = 1
                   (3) ω3n = 1
                          ω3n+1 = ω
                          ω3n+2 = ω2
   eg:           ω2011 = ω3 × 670 +1 = ω
                    ω2012 = ω3 × 670 +2 = ω2
                     ω2013 = ω3 × 671 = 1 
                         (4)   = ω2 , ()2  = ω


ఒకటి యొక్క nవ మూలలు
   xn = 1 అనే సమీకరంణం n  మూలాలు కలిగి ఉంటుంది. అవే ఒకటి యొక్క  nవ మూలాలు.  
   xn = 1
   xn = cos 0 + i sin 0
   xn = cos (2kπ + 0) + i sin (2kπ + 0)
   x = (cos 2kπ + i sin 2kπ)1/n
   x = cos  + i sin

 ; k = 0, 1, 2 ..... n−1
   α = cos  + i sin  అనుకుందాం.
అప్పుడు ఒకటి యొక్క nవ  మూలాలు
            αs (s = 0, 1, 2, ........ n−1)
అంటే  α0, α1, α2, .... αn-1అనేవి ఒకటి యొక్క nవ మూలాలు అవుతాయి.అవి గుణశ్రేణిలో ఉంటాయి.
          
            ఒకటి యొక్క n మూలాల మొత్తం = 0   

Posted Date : 01-04-2021

గమనిక : ప్రతిభ.ఈనాడు.నెట్‌లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. మరి కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచి మేరకు కృత్రిమ మేధస్సు సాంకేతికత సాయంతో ప్రదర్శితమవుతుంటాయి. ఆ ప్రకటనల్లోని ఉత్పత్తులను లేదా సేవలను పాఠకులు స్వయంగా విచారించుకొని, జాగ్రత్తగా పరిశీలించి కొనుక్కోవాలి లేదా వినియోగించుకోవాలి. వాటి నాణ్యత లేదా లోపాలతో ఈనాడు యాజమాన్యానికి ఎలాంటి సంబంధం లేదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకు, ఈ-మెయిల్స్ కి, ఇంకా ఇతర రూపాల్లో సమాచార మార్పిడికి తావు లేదు. ఫిర్యాదులు స్వీకరించడం కుదరదు. పాఠకులు గమనించి, సహకరించాలని మనవి.

ప్రత్యేక కథనాలు

మరిన్ని

విద్యా ఉద్యోగ సమాచారం

మరిన్ని
 

లేటెస్ట్ నోటిఫికేష‌న్స్‌