• facebook
  • twitter
  • whatsapp
  • telegram

సమీకరణవాదం

ముఖ్యమైన ప్రశ్నలు  


రెండు మార్కుల ప్రశ్నలు:


1. x4-3x3+7x2+5x-2 = 0 సమీకరణ మూలాల వ్యుత్ర్కమాలు మూలాలుగా ఉన్న బహుపది సమీకరణాన్ని కనుక్కోండి.
సాధన: f(x) = x4-3x3+7x2+5x-2  అనుకుందాం.
            కావాల్సిన సమీకరణం x4 f ()= 0 
             x4 [()4 - 3 ()3 + 7 ()2 + 5 ()-2] = 0
           1 - 3x + 7x2 + 5x3 - 2x4 = 0     లేదా    2x4 - 5x3 - 7x2 + 3x - 1 = 0

2. x3 + 3px2 + 3qx + r = 0 సమీకరణపు మూలాలు గుణశ్రేఢిలో ఉండటానికి నియమం కనుక్కోండి.
సాధన: దత్త సమీకరణ మూలాలు గుణశ్రేఢిలో ఉన్నాయి.
           కాబట్టి మూలాలు

, a, ar అనుకోండి.
           సమీకరణం నుంచి (), (a), (ar) = - r
                                       a3 = -r          ⇒  a = (-r)1/3
'a' దత్త సమీకరణం మూలం కాబట్టి    a3 + 3pa2 + 3qa + r = 0
                    
                    ⇒ p3 r = q  కావలసిన నియమం.

3. x3 - 10x2 + 6x - 8 = 0 సమీకరణపు మూలాలు α, β, γ లు అయితే α2 + β2 + γ2విలువ కనుక్కోండి.
సాధన:  దత్త సమీకరణం నుంచి α + β + γ = 10
                                         αβ + βγ + γα = 6
                                                         αβγ = 8
                                         α2 + β2 + γ2  = (α + β + γ)2 - 2 (αβ + βγ + γα)
                                                                 = (10)2 - 2(6)
                                                                 = 100 - 12
                                                                 = 88

 

4. x3 - 2x2 - 5x + 6 = 0 సమీకరణపు మూలాలు α, β, 1 అయితే α, β  ల విలువలు కనుక్కోండి.
సాధన: దత్త సమీకరణం మూలాలు α, β, 1 కాబట్టి
                                       α + β + 1 = 2    ⇒    α + β = 1
                                     (α) (β) (1) = - 6    ⇒ αβ = - 6
                                         (α - β)2 = (α + β)2 - 4 αβ
                                                       = 1 + 24
                                                       = 25
                                          (α - β) = 5              &      α + β = 1
                              ⇒  α  = 3,   β = - 2
         లేదా α  = - 2,   β = 3 

5. x3 - 2x2 + ax + 6 = 0 సమీకరణపు మూలాలు 1, -2, 3 అయితే 'a' విలువ కనుక్కోండి.
సాధన: x3 - 2x2 + ax + 6 = 0 మూలాలు 1, -2, 3.
                  దత్త సమీకరణం మూలాలు α, β, γ లు అయితే
                                  αβ + βγ + γα = a
                              ⇒   (1) (-2) + (-2) (3) + (3) (1) = a
                              ⇒   a = - 5   

6. x3 + 2x2 - 4x + 1 = 0 సమీకరణం మూలాలకు 3 రెట్లున్న మూలాలు గల బీజీయ సమీకరణాన్ని కనుక్కోండి.
సాధన: దత్త సమీకరణాన్ని f(x) = 0 అనుకోండి.
          కావలసిన సమీకరణం f(x/3) = 0 
              

7. 1 + 5 i, 5 - i మూలాలుగా గల అకరణీయ గుణకాలు గల బహుపది సమీకరణాన్ని రూపొందించండి.
సాధన: 1 + 5 i, 5 - i  కావలసిన సమీకరణపు మూలాలు
             కాబట్టి 1 - 5 i, 5 + i లు కూడా ఆ సమీకరణపు మూలాలవుతాయి.
             కావలసిన సమీకరణం
                (x - (1 + 5i)) (x - (5 - i)) (x - (1 - 5i)) (x - (5 + i)) = 0
             (x - 1 - 5i) (x - 1 + 5i) (x - 5 + i) (x - 5 - i) = 0
             ((x - 1)2 - (5i)2) ((x - 5)2 - i2)  = 0
             (x2 - 2x + 1 + 25) (x2 - 10x + 25 + 1) = 0
             (x2 - 2x + 26) (x2 - 10x + 26)  = 0
              x4 - 12x3 + 72x2 - 312 x + 676 = 0

ఏడు మార్కుల ప్రశ్నలు:
 

1) x4 + 4x3 - 2x2-12x + 9 = 0 సమీకరణానికి రెండు జతల సమాన మూలాలు ఉంటే, సమీకరణాన్ని సాధించండి.
సాధన: దత్త సమీకరణం మూలాలు α, α, β, β అనుకుందాం.
             మూలాల మొత్తం 2 (α + β) = - 4    ⇒   α + β = - 2
             మూలాల లబ్ధం           α2β2 = 9    ⇒     (αβ)2 = 9
                                                                 ⇒    αβ = ± 3
αβ = - 3

               
             
                   ...   α - β = 4           &  α + β = - 2
                 ⇒  2 α = 2       ⇒   α = 1       &  β = - 3

                ... దత్త సమీకరణపు మూలాలు 1, - 1, - 3, - 3.

2. x4 + x3 - 16x2 - 4x + 48 = 0 సమీకరణం రెండు మూలాల లబ్ధం 6 అయితే, సమీకరణాన్ని సాధించండి.
సాధన: దత్త సమీకరణపు మూలాలు α, β, γ, δ అనుకోండి.
                                          α β = 6 అనుకోండి.        ---------------- (1)
            దత్త సమీకరణం నుండి α + β + γ + δ = - 1 ---------------- (2)
                 α β + α γ + αδ + βγ + βδ + γδ = - 16 --------------- (3)
                            αβγ + βγδ + γδα + δαβ = 4     ---------------  (4)
                                                           αβγδ = 48   ---------------  (5)

                   (1) & (5)  నుంచి γδ = 8 ---------------------------  (6)
                 (3) లో αβ = 6,   γδ = 8 ప్రతిక్షేపించగా
                   (α + β) (γ + δ) = - 16 - 8 - 6
                   (α + β) (γ + δ) = - 30  ---------------------------- (7)

                 (1) & (7) ల నుండి 
                                 [(α + β) - (γ + δ)]2 = [(α + β) + (γ + δ)]2 - 4 (α + β) (γ + δ)
                                                                   = (- 1) 2 - 4 ( -30)
                                                                   = 1 + 120
                                                                   = 121
                 (α + β) - (γ + δ) = ± 11

                ఇప్పుడు (α + β) - (γ + δ) = 11 ,     (α + β) + (γ + δ) = - 1 
                       ⇒   2 (α + β) = 10    ⇒   α + β = 5     &     γ + δ = - 6

                        

        ...  దత్త సమీకరణపు మూలాలు - 4, - 2, 2, 3

3. 18x3 + 81x2 + 121x + 60 = 0 సమీకరణం ఒక మూలం మిగిలిన రెండు మూలాల మొత్తంలో సగమైతే, సమీకరణాన్ని సాధించండి.
సాధన: దత్త సమీకరణం 18x3 + 81x2 + 121x + 60 = 0

4. మూలాలు హరాత్మక శ్రేఢిలో ఉంటే 6x3 - 11x2 + 6x - 1  = 0 సమీకరణాన్ని సాధించండి.

సాధన:  f(x) = 6x3 - 11x2 + 6x - 1  అనుకోండి.
           f(x) = 0 మూలాలు హరాత్మక శ్రేఢిలో ఉన్నాయి, కాబట్టి
           f(

) = 0 మూలాలు అంక శ్రేఢిలో ఉంటాయి.
              f() = 0   ⇒  
                                ⇒ x3 - 6x2 + 11x - 6 = 0 ---------------- (1)
                    (1)  మూలాలు a - d, a, a + d లు అనుకోండి.
                    (1) నుండి   a - d + a +  a + d = 6 ⇒ a = 2 --------  (2)
                   (a - d) a + a (a + d) + (a - d) (a + d) = 11 -------- (3)
                            (a - d) (a) (a + d) = 6 ---------------------  (4)
           a = 2 ను (4) లో ప్రతిక్షేపించగా 
                              (2 - d) (2) (2 + d) = 6
                                4 - d2 = 3  ⇒ d2 = 1    ⇒ d = ± 1
                    ...  (1) మూలాలు 1, 2, 3                     
... దత్త సమీకరణపు మూలాలు  

 

Posted Date : 19-07-2021

గమనిక : ప్రతిభ.ఈనాడు.నెట్‌లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. మరి కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచి మేరకు కృత్రిమ మేధస్సు సాంకేతికత సాయంతో ప్రదర్శితమవుతుంటాయి. ఆ ప్రకటనల్లోని ఉత్పత్తులను లేదా సేవలను పాఠకులు స్వయంగా విచారించుకొని, జాగ్రత్తగా పరిశీలించి కొనుక్కోవాలి లేదా వినియోగించుకోవాలి. వాటి నాణ్యత లేదా లోపాలతో ఈనాడు యాజమాన్యానికి ఎలాంటి సంబంధం లేదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకు, ఈ-మెయిల్స్ కి, ఇంకా ఇతర రూపాల్లో సమాచార మార్పిడికి తావు లేదు. ఫిర్యాదులు స్వీకరించడం కుదరదు. పాఠకులు గమనించి, సహకరించాలని మనవి.

ప్రత్యేక కథనాలు

మరిన్ని

విద్యా ఉద్యోగ సమాచారం

మరిన్ని
 

లేటెస్ట్ నోటిఫికేష‌న్స్‌